Ông Phạm Văn Hòa, Giám đốc HTX nấm Bảo Quang (TP.Long Khánh) cho biết, làng nghề nấm Bàu Cối hiện có khoảng 140 hộ làm nghề, trong đó, có 12 thành viên được chọn để tham gia, thành lập nên HTX nấm Bảo Quang. Đây là những thành viên tâm huyết, nhiệt tình, cùng nhau đóng góp vốn sản xuất, kinh doanh, quảng bá sản phẩm. Nếu phát triển tốt thì HTX sẽ phát triển thêm thành viên.
Bà Đào Thị Hoa (áp Bàu Cối, xã Bảo Quang, TP. Long Khánh) bên trại nấm hồng chi
Trồng nấm luân phiên
Thay vì chuyên canh 1 loại nấm, người dân ở đây có xu hướng luân phiên trồng các loại nấm khác nhau trong cùng 1 năm. Điều này được lý giải là nhằm thay đổi môi trường, phòng ngừa sâu bệnh, đảm bảo năng xuất.
Bà Đào Thị Hoa, một người có kinh nghiệm 20 năm trong nghề trồng nấm cho biết: “Nếu trồng liên tục 1 loại nấm thì khả năng nhiễm bệnh sẽ cao. Vì thế, trong 1 năm, tôi sẽ xen kẽ trồng từ 2 - 3 loại nấm trong 1 trại. Chẳng hạn, đợt này tôi trồng hồng chi thì đợt sau đó sẽ trồng nấm mèo, sau nữa lại trồng bào ngư rồi mới quay lại trồng hồng chi”.
Bà Hoa đến với nghề trồng nấm từ năm 2001. Ban đầu, bà trồng 5 thiên nấm (5 ngàn bịch), rồi tăng lên 10 thiên. Khi trại nấm của bà đạt đến 70 thiên, bà mở lò, cung cấp giống cho các hộ trồng nấm khác. Bà Hoa hiện cũng là hộ dân tiên phong trong lĩnh vực trồng nấm hồng chi ở ấp Bàu Cối.
Theo bà Hoa, nấm hồng chi có giá trị kinh tế cao, rủi ro ít. “Tôi làm nấm hồng chi gần như không có bị dịch bệnh gì, giá thành cũng cao. Một ký nấm hồng chi khô có giá bán khoảng 600 ngàn đồng. Vì vậy, tôi dự định mùa này sẽ thử nghiệm trồng chuyên canh nấm hồng chi tại trại. Nhưng nếu muốn làm nấm hồng chi liên tiếp thì thời gian tái trồng phải kéo dài. Tức là sau khi thu hoạch xong thì phải để trống trại 1 thời gian rồi mới trồng lại nấm”.
Nhà bà Hoa có trại giống, cung cấp meo giống cho không chỉ bà con nông dân địa phương mà còn cho cả các tỉnh, thành khác. Tuy nhiên, để làm nấm hồng chi, bà Đào hiện vẫn đang phải mua meo giống của người khác. Đây cũng chính là thương lái sẽ thu gom sản phẩm nấm hồng chi của bà.
Hiện nay, vẫn còn ít mối thương lái thu gom nấm hồng chi. Việc tiêu thụ loại nấm này đang phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái. Đây cũng là tình trạng chung của các loại nấm khác ở ấp Bàu Cối. Bà con nông dân trồng nấm, ngay cả HTX nấm Bảo Quang vẫn đang bán hàng cho thương lái theo dạng “hợp đồng miệng” chứ chưa tìm được doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, chưa đưa trực tiếp sản phẩm nấm lên các kệ hàng của siêu thị.
Hướng tới xây dựng thương hiệu riêng
Anh Nguyễn Hoàng Thao, Phó giám đốc HTX nấm Bảo Quang chia sẻ: “Tôi đã tham quan mô hình trồng nấm công nghệ cao ở một số nơi nhưng chưa tính đến chuyện đầu tư này, bởi chi phí đầu tư ban đầu cao. Trong khi bà con nông dân ở đây đa số đã dựng trại theo kiểu truyền thống, nên khó có thể đập đi để làm mới. Hơn nữa, nông dân mình hiện vẫn trồng nấm theo kinh nghiệm chứ chưa biết áp dụng khoa học kỹ thuật”.
Chính lối sản xuất theo kiểu truyền thống nên sản lượng nấm phụ thuộc nhiều yếu tố. Ngoài việc meo giống có đạt chất lượng hay không, việc sản xuất nấm của bà con nông dân còn phụ thuộc vào nhiệt độ, thời tiết, khí hậu. Nếu làm công nghệ cao, người dân có thể chủ động điều khiển nhiệt độ, độ ẩm… Khi đó, sản lượng nấm sẽ không còn bị phụ thuộc vào thời tiết nữa, chắc chắn trồng là “có ăn”.
Tuy chưa thể đầu tư theo hướng công nghệ cao nhưng sự tham gia của những thanh niên trẻ như anh Thao trong hợp tác xã cũng phần nào mở ra hướng phát triển cho làng nghề nấm ở xã Bảo Quang. Là thành viên Ban giám đốc HTX, anh Thao chủ động làm công việc tiếp thị, tìm đầu ra cho sản phẩm đồng thời nỗ lực góp phần xây dựng thương hiệu nấm Long Khánh.
“Bản thân tôi rất mong muốn xây dựng được thương hiệu riêng cho nấm Long Khánh. Hiện nay, bà con nông dân ở đây đã sản xuất được nhiều loại nấm, sản lượng cao nhưng không chủ động đưa ra thị trường được mà toàn bộ đều phải qua thương lái. Vì vậy, muốn bán được giá, mở rộng thị trường thì phải xây dựng thương hiệu. Đây là công việc mà chúng tôi đang thực hiện”- anh Thao cho hay.
Hoàng Giang
