(CTT-Đồng Nai) - Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, Sở đã chỉ đạo Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên và Môi trường phối hợp với Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai tổ chức thu mẫu môi trường để đánh giá mức độ ô nhiễm, làm cơ sở thông báo tỉnh Bình Phước để phối hợp xử lý cơ sở chăn nuôi heo đã gây ô nhiễm nguồn nước dòng suối Mã Đà.

Hiện chất thải đã được ngăn chặn không còn thải ra ngoài dòng suối Mã Đà nữa
Hiện chất thải đã được ngăn chặn không còn thải ra ngoài dòng suối Mã Đà nữa
Dòng suối ô nhiễm bốc mùi hôi thối
Theo Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai, dòng suối Mã Đà đã có từ nhiều năm nay. Dòng suối nằm giáp ranh giữa một bên là rừng tự nhiên Đồng Nai do Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai trực tiếp quản lý và một bên giáp ranh với tỉnh Bình Phước. Trước đây, nước của dòng suối Mã Đà rất sạch và trong; lực lượng kiểm lâm làm nhiệm vụ canh phục đêm và tuần tra dài ngày trong rừng thường sử dụng nguồn nước này để nấu nướng, tắm rửa, giặt giũ áo quần…
Tuy nhiên, ngày 7-5-2024, trong quá trình tuần tra bảo vệ rừng, lực lượng kiểm lâm Bù Đăng (thuộc Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai) phát hiện dọc tuyến suối Mã Đà (tại các tiểu khu 17, 23) có hiện tượng nước suối bốc mùi hôi và đen đục, tình trạng cá chết nổi trắng trên mặt nước.
Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai Võ An Giang cho biết, khi nhận được tin báo, ngày 10-5, Giám đốc Khu Bảo tồn đã chỉ đạo Phòng Bảo tồn thiên nhiên và hợp tác phối hợp với Hạt Kiểm lâm tiến hành kiểm tra cụ thể sự việc. Qua kiểm tra hiện trường khu vực suối Mã Đà cho thấy, bên phía tỉnh Đồng Nai là trạng thái rừng hỗn giao và rừng thường xanh thuộc khu vực bảo vệ nghiêm ngặt và phía bên kia chủ yếu là vùng trồng cây cao su (thuộc xã Tân Hưng, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước). Thời điểm kiểm tra vào cuối mùa khô năm 2024, khu vực suối Mã Đà có lượng nước lưu chuyển rất nhỏ. Đặc biệt, nước có màu đen đậm, mùi hôi thối bốc lên rất nặng và xuất hiện nhiều cá (tràu đồi, rô bể, chạch lấu…) chết, nổi trắng trên mặt nước. Xác định trực quan ban đầu là nguồn nước bị ô nhiễm, nhưng tổ kiểm tra vẫn chưa tiếp cận được trực tiếp nguồn gây ô nhiễm.
Cũng theo ông Giang, trong giai đoạn hiện nay, việc dòng suối Mã Đà bị ô nhiễm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước sạch cung cấp các loài động vật hoang dã tại Khu Bảo tồn. Với tình trạng khan hiếm nước, các loài động vật không có nguồn nước sẽ di chuyển ra khu vực dân cư và xảy ra xung đột với người dân. Điều này sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý, bảo vệ rừng. Nếu các loài động vật hoang dã sử dụng trực tiếp nguồn nước bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, có nguy cơ nhiễm các loại bệnh và lây lan trên phạm vi lớn. Đây là một vấn đề rất nguy hiểm và phức tạp cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại đơn vị.
Hơn nữa, suối Mã Đà là đầu nguồn của sông Bé và sông Đồng Nai, nếu không xử lý được vấn đề ô nhiễm, khi mùa mưa đến sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nước sạch của hàng triệu người dân vùng hạ lưu dọc sông Bé và sông Đồng Nai gồm các tỉnh, thành: Đồng Nai, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh.
“Khu Bảo tồn không đủ năng lực chuyên môn để đánh giá chính xác mức độ ô nhiễm và tác động môi trường của việc ô nhiễm dòng suối Mã Đà. Do vậy, lãnh đạo đơn vị đã có văn bản gửi cho các cơ quan chức năng các cấp để cùng vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân và mức độ nguồn gây ô nhiễm nhằm xử lý, chấn chỉnh kịp thời” - ông Giang chia sẻ.
Ô nhiễm nguồn nước là do sự cố trại heo bên tỉnh Bình Phước
Liên quan đến ô nhiễm nguồn nước ở dòng suối Mã Đà, đại diện lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho biết, Sở đã phối hợp làm việc với lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Phước và UBND huyện Đồng Phú (huyện giáp ranh với Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai, xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu) và biết được nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm.
Cụ thể, ngày 9-5-2024, trời mưa to khiến cây đổ ngã làm bể đường ống thu gom bùn cặn từ hầm biogas của trại heo Đăng Hà 2 với quy mô 18 ngàn con heo thịt (thuộc Công ty TNHH Đức Lộc, xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước), đã gây sự cố bùn thải chăn nuôi tràn ra bên ngoài theo suối chảy về phía huyện Đồng Phú rồi qua xã Mã Đà (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai).
Hiện, các ngành chức năng tỉnh Bình Phước đang chỉ đạo xử lý, chất thải đã được ngăn chặn không còn thải ra ngoài. Phía tỉnh Đồng Nai, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã chỉ đạo Trung tâm kỹ thuật tài nguyên và Môi trường phối hợp với Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai tổ chức thu mẫu môi trường để đánh giá mức độ ô nhiễm, làm cơ sở thông báo tỉnh Bình Phước để phối hợp xử lý theo quy định pháp luật.