Theo thiết kế, sau khi hoàn thành giai đoạn 1, Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) có công suất 25 triệu hành khách/năm. Theo dự báo, số lao động cần tuyền mới là vào khoảng 14 ngàn người cho dự án này đồng nghĩa với nhu cầu đào tạo tương ứng phải trên 18 ngàn người.
Sinh viên Trường cao đẳng Công nghệ quốc tế Lilama 2 thực hành hàn bằng thiết bị hàn ảo.
Yêu cầu khắt khe
TS. Trần Quang Châu, Chủ tịch Hội Khoa học và công nghệ hàng không Việt Nam (VAAST) cho biết, hàng không là một ngành kinh tế kỹ thuật đối ngoại rất quan trọng. Đặc điểm của nó là quá trình hình thành và tiêu thụ sản phẩm diễn ra ở trên không.
Xuất phát từ yêu cầu khắt khe, nghiêm ngặt về an toàn, an ninh và chất lượng, nguồn nhân lực của ngành này có tiêu chuẩn rất cao. Các tiêu chuẩn này bao gồm: học vấn, trình độ chuyên môn, chính trị, trình độ ngoại ngữ, năng lực, kinh nghiệm làm việc... Đặc biệt, những tiêu chuẩn này có xu hướng ngày càng cao. Đến nay, hầu hết các doanh nghiệp lớn trong ngành hàng không Việt Nam đều đã xây dựng Bộ tiêu chuẩn chức danh lao động. Đây là căn cứ cho công tác tuyển dụng, sử dụng lao động đáp ứng yêu cầu về an toàn chất lượng của ngành và của doanh nghiệp.
Theo quy định, mọi nhân viên hàng không đều phải đáp ứng tiêu chuẩn nghiệp vụ, ngoại ngữ, có chứng chỉ hành nghề của cơ sở đào tạo được Cục Hàng không Việt Nam phê chuẩn. Mỗi đối tượng nhân viên chỉ được phép hành nghề trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình và phải được huấn luyện định kỳ. Khi không đáp ứng tiêu chuẩn quy định, nhân viên hàng không bị thu hồi giấy phép hành nghề.
Việc tuyển đầu vào đào tạo cũng rất khắt khe. Theo đó, để được đào tạo cấp chứng chỉ hành nghề, ứng cử viên đầu vào bắt buộc phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn. Ví dụ: đối với thợ kỹ thuật, đầu vào phải là tốt nghiệp THPT hoặc tốt nghiệp trường nghề và phải có chứng chỉ TOEIC tối thiểu 350-400 điểm. Với đầu vào kỹ sư hàng không, ứng cử viên phải tốt nghiệp đại học chuyên ngành kĩ thuật từ một số trường theo quy định và có chứng chỉ TOEIC tối thiểu 450-500 điểm…
Tuy vậy, những tiêu chuẩn khắt khe nhất chỉ áp dụng cho những vị trí lao động đặc thù. Theo ông Đỗ Hồng Trường, Phó viện trưởng Viện Khoa học hàng không Việt Nam, ngành hàng không có quy định rất chặt chẽ về chứng chỉ hành nghề nhưng chỉ áp dụng đối với 16 chức danh nhân viên hàng không đặc thù, liên quan đến an toàn bay như: phi công, tiếp viên, nhân viên không lưu, thợ kỹ thuật máy bay…
“Những công việc khác không thuộc 16 chức danh này thì không cần đến chứng chỉ bắt buộc của ngành hàng không mà chỉ cần huấn luyện về an toàn, an ninh, quy định về làm việc ở nhà ga. Do vậy, các trường nghề ở Đồng Nai có thể đáp ứng được việc đào tạo nhân lực làm việc ở cảng HKQT Long Thành”- ông Trường khẳng định.
Khả năng đáp ứng của Đồng Nai
Theo tính toán của Cục hàng không Việt Nam, dự kiến nhu cầu lao động tại sân bay Long Thành giai đoạn 1 là gần 14 ngàn người. Nếu tính cơ cấu theo trình độ lao động thì có hơn 5.800 lao động trình độ từ đại học trở lên, hơn 6.000 lao động trình độ cao đẳng, trung cấp, sơ cấp và hơn 1.900 lao động trình độ phổ thông. Các trường nghề trên địa bàn tỉnh Đồng Nai sẽ chú trọng đào tạo lao động trình độ cao đẳng, trung cấp, sơ cấp. Việc nà phải tiến hành dựa trên cơ sở đáp ứng được các yêu cầu về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên, chương trình đào tạo.
Để đáp ứng nhu cầu nêu trên, Trường cao đẳng Công nghệ quốc tế Lilama 2 đã chủ động hợp tác với Viện Hàng không Việt Nam để chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho quá trình đào tạo. Theo đó, trường Lilama 2 sẽ tận dụng các ngành thế mạnh, tích hợp thêm module, chương trình của ngành hàng không để tiến hành đào tạo.
Theo đó, có 9 nghề mà Lilama 2 xác định sẽ đào tạo (bậc cao đẳng, trung cấp) cung ứng nhân lực cho sân bay Long Thành, gồm: điện công nghiệp, kỹ thuật lắp điện và điều khiển trong công nghiệp, điện tử công nghiệp, cơ điện tử, kỹ thuật truyền dẫn quang và vô tuyến, kỹ thuật lắp đặt đài trạm viễn thông, chế tạo thiết bị cơ khí, cắt gọt kim loại (CNC) và công nghệ hàn.
Việc đào tạo này được triển khai ngay trong năm 2020 này với chỉ tiêu tuyển sinh mỗi ngành là 25 sinh viên. Chỉ tiêu tuyển sinh này duy trì ổn định trong những năm tiếp theo. Như vậy, theo kế hoạch, trong thời gian 5 năm, tổng chỉ tiêu tuyển sinh của trường Lilama 2 cũng chỉ đạt hơn 1.150 sinh viên. Con số này còn khá khiêm tốn so với nhu cầu đào tạo thực tế.
Theo ThS. Nguyễn Khánh Cường, Hiệu trưởng Trường cao đẳng công nghệ Quốc tế Lilama 2, nếu nhà trường cùng với các trường nghề trên địa bàn tỉnh cùng phối hợp thì có thể đào tạo được khoảng 6.500 người. Đây là con số lý tưởng vì có thể đáp ứng được nhu cầu lao động. Tuy nhiên, muốn triển khai được cơ chế phối hợp này thì cần phải có sự hỗ trợ của UBND tỉnh, Sở LĐ-TBXH. Số lao động ở bậc đại học, sau đại học thì phải có sự vào cuộc, phối hợp của Viện hàng không Việt Nam.
Ông Huỳnh Văn Tịnh, Giám đốc Sở LĐ-TBXH cho biết, lãnh đạo Sở đã yêu cầu phòng Giáo dục nghề nghiệp (trực thuộc sở) tham mưu thành lập tổ chuyên môn để kết nối giữa Cục Hàng không Việt Nam, Viện Khoa học hàng không Việt Nam, Hội Khoa học công nghệ hàng không Việt Nam, các đơn vị sẽ sử dụng lao động tại sân bay Long Thành với các trường nghề trên địa bàn tỉnh để xác định rõ nhu cầu, yêu cầu lao động tại sân bay Long Thành. Từ đó, các trường nghề có sự điều chỉnh, cập nhật chương trình, module đào tạo để đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Hải Yến
