Năm 2022, cả nước ghi nhận 455 bệnh nhân mắc bệnh sốt rét, 1 trường hợp tử vong, không có dịch sốt rét và 42 tỉnh/thành phố đã được công nhận loại trừ bệnh sốt rét. Tại Đồng Nai, hiện đã có 9/11 huyện, thành phố được công nhận loại trừ bệnh sốt rét. Dự kiến đến cuối năm 2023, 2 địa phương còn lại sẽ loại trừ được căn bệnh này.


Phải đạt 8 tiêu chí

BS CKI Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng khoa Ký sinh trùng - Côn trùng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Đồng Nai) cho biết, để được công nhận địa phương đạt tiêu chuẩn loại trừ bệnh sốt rét bắt buộc địa phương đó phải đạt 8 tiêu chí và điều kiện theo quy định.

Trong đó có tiêu chí bắt buộc là ít nhất 3 năm liên tục không có ca bệnh sốt rét nội địa trên địa bàn. Điều kiện đảm bảo để loại trừ bệnh sốt rét là duy trì thường xuyên 3 năm liên tục, trong đó có các điều kiện cụ thể như: phân công cán bộ chuyên trách về phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét; 100% các trường hợp bệnh sốt rét ngoại lai được báo cáo trong vòng 48 giờ kể từ khi phát hiện; 100% các trường hợp bệnh ngoại lai được điều tra trong 3 ngày kể từ khi phát hiện; báo cáo đơn vị có khả năng xét nghiệm xác định trường hợp mắc bệnh sốt rét…

 
Nhờ đẩy mạnh các hoạt động phòng chống bệnh sốt rét, trong những năm gần đây tình hình dịch bệnh này trên địa bàn tỉnh luôn giữ ổn định, số ca mắc sốt rét giảm rõ rệt, số địa phương loại trừ được bệnh sốt rét tăng lên, dự kiến năm 2023 Đồng Nai sẽ loại trừ sốt rét trên địa bàn toàn tỉnh.

BS Nguyễn Thanh Tùng cho biết, tính đến thời điểm này trên địa bàn tỉnh đã có 9/11 huyện, thành phố đã được công nhận loại trừ sốt rét, 2 huyện còn lại là Vĩnh Cửu và Tân Phú đang làm hồ sơ thẩm định loại trừ sốt rét trong năm 2023, như vậy dự kiến trong năm nay Đồng Nai sẽ loại trừ sốt rét trên toàn tỉnh.


Đảm bảo sức khỏe nhân dân

Theo BS Tùng, trong những năm vừa qua, 3 huyện Tân Phú, Định Quán và Vĩnh Cửu là những địa phương có số dân nguy cơ mắc sốt rét cao. Nguyên nhân là do những địa phương này có nhiều người đi làm theo mùa vụ ở các tỉnh Bình Phước, Lâm Đồng và Bình Thuận - là những tỉnh có tỷ lệ mắc sốt rét còn cao, nguy cơ mang mầm bệnh về. Tuy nhiên thời gian gần đây nhờ đẩy mạnh các hoạt động phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là bệnh sốt rét nên các địa phương nhiều năm nay không ghi nhận ca sốt rét nào trên địa bàn.

Điều dưỡng Dương Thuỳ Trang, phụ trách chương trình sốt rét Khoa Kiểm soát bệnh tật HIV/AIDS Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu cho biết, huyện đang làm hồ sơ để được công nhận loại trừ bệnh sốt rét trên địa bàn huyện, mặc dù đã nhiều năm liền không ghi nhận ca bệnh, tuy nhiên để đảm bảo an toàn cũng như để tránh những ca bệnh vãng lai du nhập vào địa bàn huyện nên Vĩnh Cửu cũng tăng cường các biện pháp phòng ngừa như phun hoá chất, tẩm mùng, truyền thông để người dân tăng cường cảnh giác không lơ là chủ quan.

Trong năm 2022, Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu tổ chức phun hóa chất phòng chống bệnh sốt rét tại các địa điểm chủ chốt như xã Phú Lý, Hiếu Liêm và Khu bảo tồn thiên nhiên - văn hoá Đồng Nai với tổng diện tích hơn 53 nghìn m2, tổng số dân được bảo vệ là 430 người. Cấp hơn 7 ngàn màn tẩm hóa chất cho người dân và các trạm kiểm lâm thuộc Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai; phối hợp với các trạm y tế xã tăng cường công tác truyền thông phòng chống bệnh sốt rét trên các phương tiện thông tin đại chúng như: loa, đài phát thanh xã, truyền thông bằng xe lưu động, phân phát tờ rơi… để người dân hiểu về nguy cơ và tác hại khi mắc bệnh sốt rét nhằm có các biện pháp phòng chống; thực hiện giám sát côn trùng định kỳ để phát hiện sự biến động về mật độ véc tơ truyền bệnh sốt rét... Trung tâm đã triển khai 4 điểm kiểm soát sốt rét được đặt tại cửa rừng thuộc 3 xã: Mã Đà, Hiếu Liêm, Phú Lý nhằm quản lý và lấy máu làm xét nghiệm đối với người đi rừng, ngủ rẫy.

Tương tự tại huyện Định Quán, bà Phạm Thị Hải Yến phụ trách chương trình sốt rét Khoa kiểm soát bệnh tật HIV/AIDS Trung tâm Y tế huyện Định Quán cho biết, mặc dù những năm gần đây không ghi nhận ca bệnh sốt rét nào trên địa bàn huyện, tuy nhiên huyện vẫn triển khai các biện pháp phòng ngừa dịch có thể xảy ra. Trong năm 2022, huyện đã tẩm mùng hóa chất cho gần 11 ngàn nhân khẩu với gần 5500 mùng lớn. Huyện cũng triển khai bắt muỗi trước và sau khi tẩm mùng và bắt muỗi theo định kỳ tại xã Thanh Sơn.

Theo BS CKI Nguyễn Thanh Tùng, mặc dù đã nhiều năm nay Đồng Nai không ghi nhận ca sốt rét nội địa nào trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên để loại trừ và ngăn chặn các mầm bệnh ở ngoài vào, Đồng Nai đã đẩy mạnh công tác giám sát dịch tễ, tăng cường công tác xét nghiệm đặc biệt đối với những người ngoại lai nhằm kịp thời phát hiện và điều trị tránh để chuyển sốt rét ác tính hay lây lan diện rộng, góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày càng tốt hơn.