(CTT-Đồng Nai) - Đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối nhằm tạo động lực phát triển mới đang là mục tiêu ưu tiên hàng đầu của Vùng Đông Nam bộ.

Thi công dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đoạn qua địa bàn tỉnh.
Thi công dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đoạn qua địa bàn tỉnh.
Chờ những “đại lộ” thúc đẩy phát triển
Đường cao tốc Biên Hoà- Vũng Tàu giai đoạn 1 và đường Vành đai 3- TP.HCM là những tuyến giao thông kết nối quan trọng của Vùng Đông Nam bộ theo quy hoạch. Giữa tháng 6 vừa qua, cả 2 dự án hạ tầng giao thông quan trọng này đều đã được khởi công xây dựng.
Đường cao tốc Biên Hoà - Vùng Tàu là tuyến đường sẽ nối thông 2 địa phương phát triển năng động của Vùng Đông Nam bộ là Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong tương lai, đây cũng sẽ trục kết nối chính giữa Cảng hàng không Quốc tế (sân bay) Long Thành với cụm cảng biển Cái Mép - Thị Vải. Tuy nhiên, với việc tuyến cao tốc này cũng được kết nối với cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây nên khi hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác cũng sẽ tạo nên trục kết nối xuyên suốt 4 địa phương thuộc “tứ giác” phát triển bậc nhất của Vùng Đông Nam bộ là TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Trong khi đó, dự án đường Vành đai 3 - TP.HCM không chỉ đóng vai trò kết nối nội Vùng Đông Nam bộ khi đi qua địa bàn các tỉnh TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai mà còn là tuyến giao thông kết nối liên Vùng Đông Nam bộ và đồng bằng sông Cửu Long khi điểm cuối của dự án nằm trên địa bàn tỉnh Long An.
Theo Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức, các dự án đường cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu giai đoạn 1 và đường Vành đai 3 - TP.HCM khi hoàn thành xây dựng, đưa vào khai thác không chỉ mở ra những cơ hội phát triển mới cho tỉnh mà còn cho cả Vùng Đông Nam bộ nói chung.
Trước 2 dự án nói trên, các dự án hạ tầng giao thông khác có vai trò kết nối Vùng Đông Nam bộ cũng đã được triển khai thực hiện như đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, sân bay Long Thành, mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất.
Phát biểu tại lễ khởi công 3 gói thầu thuộc các dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1 và mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất vào cuối tháng 8 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, đây là 2 dự án đặc biệt lớn, có vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống mạng cảng hàng không quốc gia, thuộc công trình quan trọng liên quan đến quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế - xã hội của khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam nói riêng và cả nước nói chung. “Hai dự án này sau khi hoàn thành sẽ góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm vận chuyển lớn trong khu vực và trên thế giới. Mở ra không gian phát triển mới với hệ sinh thái kinh tế hàng không, tạo động lực tăng trưởng mới, thúc đẩy phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia” - Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Huy động nguồn lực xây dựng mạng lưới giao thông vùng
Ngoài các dự án nói trên, theo quy hoạch để hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối Vùng Đông Nam bộ sẽ có thêm nhiều dự án được triển khai thưc hiện. Trong bối cảnh đó, việc huy động nguồn lực được dự báo sẽ rất lớn để thực hiện các dự án đang là “bài toán” cần sớm có lời giải.
Tại hội nghị lần thứ nhất của Hội đồng điều phối Vùng Đông Nam bộ vào giữa tháng 7 vừa qua, Bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thắng đã chỉ ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để đầu tư xây dựng, hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối vùng. Bộ trưởng Bộ GT-VT nhấn mạnh đến giải pháp nghiên cứu đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù có tính đột phá, vượt trội để đẩy mạnh phát triển Vùng Đông Nam Bộ, thúc đẩy liên kết vùng tương tự như một số cơ chế, chính sách thí điểm của TP.HCM đã được Quốc hội thông qua.Trong đó tập trung vào thực hiện phân cấp, phân quyền triệt để cho các địa phương có năng lực kinh nghiệm thực hiện đầu tư kết cấu hạ tầng liên vùng nhằm chủ động huy động, sử dụng các nguồn lực của địa phương, đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát và bố trí nguồn lực phù hợp.
Cùng với đó, xây dựng các cơ chế, chính sách tăng tính hấp dẫn và hiệu quả đầu tư của các dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP) như: tăng tỷ lệ phần vốn góp của nhà nước tham gia dự án; khai thác có hiệu quả nguồn lực từ tài sản kết cấu hạ tầng (như nhượng quyền khai thác kết cấu hạ tầng giao thông sẵn có), xây dựng cơ chế ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư chiến lược…; nghiên cứu, triển khai cơ chế tạo quỹ đất để đấu giá lựa chọn nhà đầu tư các dự án đầu tư phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ hai bên tuyến đường bộ cao tốc, các công trình nhà ga của tuyến đường sắt qua đô thị gắn với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD).
Người đứng đầu ngành GT-VT cũng đề nghị các địa phương trong vùng cần chủ động dành nguồn lực để đầu tư, hoàn thiện, nâng cấp kịp thời, đồng bộ các tuyến đường kết nối từ đường cao tốc, giao thông trục chính vào các khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng biển, sân bay và cảng thủy nội địa, để đảm bảo khai thác đồng bộ hạ tầng giao thông, không để lãng phí nguồn lực.
Trước đó, tại hội nghị trao đổi, hợp tác giữa TP.HCM và các tỉnh vùng Đông Nam bộ lần thứ 2 được tổ chức vào đầu tháng 7, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cũng đã đề xuất 2 phương án thành lập quỹ phát triển hạ tầng Vùng Đông Nam bộ.
Theo UBND tỉnh, việc có được một quỹ đầu tư hạ tầng chung cho toàn vùng với cơ chế mở sẽ thúc đẩy quá trình phát triển và liên kết các địa phương trong vùng.