Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa X trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ XI (nhiệm kỳ 2020-2025) đã được chuẩn bị rất công phu, khoa học, sắp xếp logic. Đây hoàn toàn là một đánh giá rất khách quan, không phải khen cho có. Tuy vậy, khi đọc kỹ dự thảo này, chúng tôi thấy rằng có một số chi tiết cần được xem xét lại, đánh giá thật đúng và trúng, bởi đây là vấn đề hệ trọng đối với cả tỉnh Đồng Nai.
Đảng viên tham dự Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 đóng góp ý kiến vào dự thảo Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnhCụ thể:
1. Ở phần thứ nhất: Kết quả thực hiện nghị quyết Đại hội X Đảng bộ tỉnh, phần đánh giá chung có đoạn: “Tình hình trong nước nói chung và Đồng Nai nói riêng cũng đang đứng trước nhiều vấn đề thách thức, đó là: biến đổi khí hậu, hạn hán, dịch bệnh thường xuyên xảy ra và ngày càng diễn biến phức tạp…”. Chúng tôi cho rằng khi đánh giá “dịch bệnh thường xuyên xảy ra và ngày càng diễn biến phức tạp” là đã bao hàm tất cả các dịch bệnh. Tuy nhiên, như chúng ta đều biết, dịch Covid-19 là một dịch bệnh nguy hiểm, diễn biến phức tạp và đặc biệt không chỉ gây tác động cục bộ mà còn gây ra những tác động trên diện rộng, nhất là đối với mọi mặt của cả nước nói chung, tỉnh Đồng Nai nói riêng, trong đó có những tác động rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng của tỉnh. Vì vậy, chúng tôi cho rằng cần có đánh giá tác động của dịch Covid-19 đối với Đồng Nai như thế nào.
2. Ở mục I: Những kết quả đạt được và nguyên nhân đã có những đánh giá khá chi tiết. Tuy nhiên, chúng ta đều biết rằng, Đồng Nai là một trong 16 tỉnh, thành trên cả nước (cho tới thời
điểm này) tự cân đối được thu chi và có đóng góp ngân sách về Trung ương. Đại hội Đảng bộ tỉnh là một đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng và quan trọng, có lẽ vì vậy cần đưa nội dung đánh giá này để làm nổi bật những thành tựu, những đóng góp của Đồng Nai đối với cả nước. Đưa những thành tựu và đóng góp cụ thể này sẽ có tác dụng góp phần khơi dậy tinh thần, lòng tự hào của mỗi cán bộ, đảng viên và người dân trong tỉnh, nhất là trong bối cảnh khó khăn do dịch bệnh gây ra hiện nay.
Cũng ở phần đánh giá này có nội dung: “Thường xuyên và nâng cao chất lượng, tỷ lệ ấp khu phố đạt danh hiệu ấp khu phố văn hóa đạt trên 96%, vượt mục tiêu nghị quyết”. Chúng tôi cho rằng cần nói rõ chỉ tiêu của nghị quyết là bao nhiêu, để đánh giá đúng nỗ lực của tỉnh. Đối với các chỉ tiêu khác trong nghị quyết, cũng nên có cách trình bày như vậy để rõ hơn. Cũng vậy, đánh giá về việc “tập trung giải quyết tình trạng học ca 3 ở TP.Biên Hòa” cần rõ ràng hơn, cụ thể hơn, đã khắc phục như thế nào trong 5 năm qua.
Trong phần này, theo chúng tôi cần đánh giá sâu hơn, đầy đủ hơn việc chăm sóc sức khỏe công nhân lao động, nhất là công nhân ở các khu công nghiệp của tỉnh; đánh giá kỹ hơn về vấn đề xây dựng nhà ở công nhân, nhà trẻ cho con em công nhân. Ngoài ra, cũng cần đánh giá thực chất việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, nhất là dân chủ ở nơi làm việc…
3. Phần thứ 2: Phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong 5 năm 2020-2025, ở nội dung Dự báo tình hình có đoạn: “Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn biến rất nhanh, tác động sâu rộng đến hệ thống chính trị, xã hội, kinh tế của thế giới. Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng
phát triển. Kinh tế số, kinh tế chia sẻ, kinh tế ban đêm sẽ làm thay đổi phương thức quản lý nhà nước, mô hình sản xuất kinh doanh, tiêu dùng và đời sống văn hóa xã hội. Xu thế phát triển các đô thị thông minh ngày càng tăng…”.
Chúng tôi cho rằng đây là một dự báo khá cập nhật và chính xác, nhất là đã có bổ sung “kinh tế ban đêm” là một mô hình kinh tế mới. Tuy nhiên, theo chúng tôi, đối với đặc thù Đồng Nai, cần bổ sung thêm mô hình Kinh tế tuần hoàn. Đây là một mô hình kinh tế dược dự báo sẽ góp phần quan trọng cho phát triển bền vững trong tương lai. Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần phát biểu và có những chỉ đạo rất sát sao về kinh tế tuần hoàn. Gần đây nhất, Thủ tướng đã có chỉ đạo các bộ, ngành xây dựng chương trình hành động cụ thể thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, trong đó chú trọng mô hình kinh tế tuần hoàn.
Công nhân Công ty TNHH Tokin Electoniecs Việt Nam (Khu công nghiệp Biên Hòa 2) trong giờ sản xuất. (Ảnh: P.Lan)
4. Mục 3: Các chỉ tiêu phát triển chủ yếu nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra một số chỉ tiêu cụ thể, trong đó phấn đấu: “GRDP bình quân đầu người đến cuối năm 2025 đạt trên 8.000 USD”. Nếu như không có dịch Covid-19 thì cuối năm 2020, GRDP bình quân đầu người của tỉnh, theo dự báo sẽ đạt 124 triệu đồng/người, tương đương khoảng 5.300 USD. Theo tính toán của chúng tôi, để đạt thu nhập bình quân đầu người là 8.000 USD vào năm 2025, nhất thiết tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn tỉnh (GRDP) bình quân hằng năm phải trên 8,5% trở lên. Thế nhưng, 6 tháng của năm 2020, GRDP của Đồng Nai, dù tăng rất cao cũng chỉ đạt khoảng 5,8%. Nếu cả năm 2020 tăng 5,8%, thậm chí cao hơn một chút thì vẫn không đạt 8,5%. Nếu không đạt 8,5% có nghĩa là sẽ không có thu nhập 5.300 USD/ người trong năm 2020. Mà không có 5.300 USD/ người của năm 2020 thì dù 5 năm tới có tăng bình quân 8,5% vẫn không thể đạt mục tiêu 8.000
USD/người/năm. Vì vậy, đề nghị ban soạn thảo cần mời các chuyên gia kinh tế, xã hội để tham khảo ý kiến, tổ chức hội thảo, tọa đàm, so sánh, đối với với tình hình trên cả nước để đưa ra mục tiêu sát hợp hơn. Tối kỵ việc đề ra các mục tiêu quá cao để rồi không thực hiện được.
Cũng ở phần các chỉ tiêu, có đưa ra mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2025, “tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng theo độ tuổi giảm còn 7,5%; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng chiều cao theo độ tuổi còn 20%”. Theo chúng tôi, không hẳn cứ cuộc sống được nâng cao thì tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi giảm. Vì vậy, có những trẻ em mặc dù béo phì nhưng lại vẫn thuộc nhóm suy dinh dưỡng do chế độ ăn uống không phù hợp. Ngay ở các nước phát triển cũng vẫn có một tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng nhất định chứ không phải ở mức thấp. Chúng tôi cho rằng đưa ra chỉ số “tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng theo độ tuổi giảm còn 7,5%” cần nghiên cứu thật thấu đáo, cần xin ý kiến các chuyên gia trên lĩnh vực này. Đặc biệt, đối với Đồng Nai, không chỉ đề ra mục tiêu phấn đấu chống suy dinh dưỡng thể thấp còi mà còn phải có chỉ tiêu về phòng, chống béo phì ở trẻ nhỏ - đây là nội dung rất quan trọng không kém phòng chống suy dinh dưỡng thể thấp còi.
TS.Vũ Trung Kiên
(Học viện Chính trị khu vực 2)
