Tuy nhiên, hành trình quay về hoặc mở rộng thị trường nội được doanh nghiệp xác định cần sự đầu tư bài bản, dài hơi chứ không phải là giải pháp tạm thời khi xuất khẩu bị trục trặc.

 
Quay về sân nhà

Thông tin từ Sở Công thương, trong 7 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu hạt điều đạt 153 triệu USD, giảm 21,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Tình hình xuất khẩu nhiều mặt hàng rau, trái, sản phẩm nông sản chế biến cũng có sự sụt giảm đáng kể. Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), trong những tháng đầu năm, tình hình xuất khẩu hạt điều gặp nhiều khó khăn do những ảnh hưởng từ các thị trường đích đến khi lạm phát tăng cao tại nhiều nền kinh tế lớn trên toàn cầu. Ngoài ra, giá cước tàu biển tăng cao, tình hình căng thẳng giữa Nga - Ukraine, những ảnh hưởng từ dịch Covid-19… cũng tác động đến tình hình xuất khẩu mặt hàng nông sản này trong thời gian qua.

Theo một số cơ sở, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu nông sản, đây là cơ hội để đẩy mạnh kênh tiêu thụ thị trường trong nước. Ông Bùi Thanh Vân, Giám đốc Công ty TNHH Vân Phát (xã Tây Hòa, H.Trảng Bom) nhận xét, chưa giai đoạn nào, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản gặp khó khăn như hiện nay vì đơn hàng xuất khẩu giảm mạnh. Nhưng ngay cả khi có đơn đặt hàng, doanh nghiệp vẫn lo nhiều hơn vui vì gặp rất nhiều rủi ro mất vốn gốc vì nhiều nguyên do hàng bị kẹt tại các cửa khẩu, chi phí vận chuyển quá cao ăn hết đồng lời của doanh nghiệp sản xuất. Theo ông Vân: “Hiện doanh nghiệp đang nỗ lực đẩy mạnh kênh tiêu thụ tại chỗ là thị trường nội địa. Tuy sự quay trở về này không hề dễ dàng vì trước đây doanh nghiệp chỉ tập trung cho thị trường xuất khẩu, để người tiêu dùng trong nước quen thuộc với nhãn hàng mới giữa quá nhiều sản phẩm để lựa chọn không phải là chuyện ngày một ngày hai. Tuy nhiên, doanh nghiệp chấp nhận đầu tư vì thị trường tại chỗ đã trở thành cứu cánh trong giai đoạn xuất khẩu khó khăn như hiện nay”.

 
Cùng quan điểm, bà Nguyễn Thị Liên, chủ hộ kinh doanh Nhà Yên chia sẻ, đơn vị chọn khởi nghiệp ngay sau dịch Covid-19 làm sản phẩm gia vị, hạt điều rang củi cung cấp ra thị trường nội địa. Cơ sở làm theo hướng thủ công tỉ mỉ, coi trọng chất lượng và chăm chút về bao bì, nhãn hàng vì muốn tiếp cận phân khúc cao cấp phục vụ cho người tiêu dùng thu nhập cao trong nước. Hiện đơn vị đang đẩy mạnh các kênh bán hàng online và được người tiêu dùng tiếp nhận khá tốt.

 

Cần sự đầu tư bài bản

Theo nhiều doanh nghiệp sản xuất nông sản, áp lực cạnh tranh tại thị trường nội địa hiện nay cũng rất lớn với chính các doanh nghiệp trong ngành và với sản phẩm nhập khẩu từ các nước. Với các cơ sở, doanh nghiệp quy mô nhỏ, việc tìm được chỗ đứng tại sân nhà không thiếu những ông lớn đã được người tiêu dùng nhận diện lại càng gian nan.

Bà Nguyễn Thị Phương Uyên, đại diện Công ty TNHH Thịnh Tín Đạt (xã Xuân Định, H.Xuân Lộc) cho hay: “Việc đưa hàng vào các hệ thống siêu thị và các kênh bán lẻ hiện đại không phải dễ dàng vì đã có nhiều ông lớn chen chân. Theo đó, doanh nghiệp nỗ lực tìm khách hàng ngay tại nơi đầu tư nhà xưởng sản xuất từ khách mua lẻ đến các cửa hàng, tiệm tạp hóa... Doanh nghiệp cũng đang đẩy mạnh kênh online, không chỉ nỗ lực tìm đại lý phân phối mà khách đặt các đơn hàng lẻ chúng tôi cũng sẵn sàng đáp ứng”.​​​​

 
Nói về kế hoạch phát triển thị trường nội địa, ông Trương A Vùng, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu thương mại Toàn Thắng (H.Cẩm Mỹ) chỉ ra, người Việt Nam rất chuộng sản phẩm sầu riêng mà loại trái cây này lại mang tính mùa vụ. Tiềm năng tiêu thụ mặt hàng sầu riêng cấp đông của thị trường nội địa vẫn rất lớn. Theo ông Trương A Vùng: “Doanh nghiệp đang có kế hoạch đầu tư thêm hệ thống kho lạnh để có nguồn sầu riêng đông lạnh cung cấp quanh năm chứ không chỉ mang tính thời vụ như hiện nay. Doanh nghiệp tham gia làm sản phẩm OCOP cũng là những bước đi đầu tiên trong hành trình xây dựng uy tín chất lượng để người tiêu dùng trong nước tin tưởng chọn lựa”.