Để truy vết, sàng lọc, bóc tách các ca nhiễm
Covid-19 ra khỏi cộng đồng, tiến tới sớm ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh, Đồng Nai
đang triển khai các đợt xét nghiệm diện rộng tại nhiều địa phương trong tỉnh,
đặc biệt là những nơi có số ca nhiễm tăng cao. Tuy nhiên, một số người dân vẫn
còn e ngại vì sợ lây nhiễm trong quá trình lấy mẫu xét nghiệm, từ đó né tránh,
không tham gia xét nghiệm.
Luật sư Cao Sơn Hà (Đoàn Luật sư tỉnh) cho biết, hành vi không thực hiện
xét nghiệm sàng lọc Covid-19 theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong
quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm thì tùy theo tính chất, mức độ,
hậu quả có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hay hình sự.
Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 cho người dân tại phường Tân Phong (TP.Biên Hòa)
* Không tuân thủ sẽ bị xử lý
Ông Nguyễn Vân (ngụ P.Trung Dũng, TP.Biên Hòa) cho biết, nơi ông sinh
sống hiện được xem là “vùng xanh”. Mặc dù vậy, cơ quan y tế phường vẫn triển
khai test nhanh diện rộng theo chủ trương của tỉnh để tìm F0. Tuy vậy, vẫn có
người e ngại không muốn đi test vì sợ tập trung đông người dễ lây bệnh. Nhiều
người cho rằng, họ có quyền từ chối không đi xét nghiệm. Quan điểm này của họ
có đúng không và nếu những người này không đi, liệu họ có bị xử lý gì không?
Luật sư Cao Sơn Hà giải thích, điều ông Vân thắc mắc cũng là tâm lý
chung của nhiều người khi một cá nhân nào đó không chấp hành quy định phòng,
chống dịch bệnh sẽ ảnh hưởng xấu, liên đới tới cuộc sống, sinh hoạt bình thường
của những người xung quanh và gây trở ngại cho công tác phòng, chống dịch bệnh
của cộng đồng dân cư, khu phố, địa phương.
Theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007, không chấp hành các
biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có
thẩm quyền là hành vi bị nghiêm cấm. Trong trường hợp cần thiết, cơ quan y tế
có thẩm quyền được lấy mẫu xét nghiệm ở người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm
để giám sát. Do đó, căn cứ theo Điểm a, Khoản 2, Điều 7 Nghị định số
117/2020/NĐ-CP ngày 28-9-2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực y tế (gọi tắt Nghị định 117) thì hành vi không thực hiện xét
nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện
giám sát bệnh truyền nhiễm sẽ bị phạt tiền từ 1-3 triệu đồng.
Cũng theo luật sư Cao Sơn Hà, người có hành vi không chấp hành các biện
pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm
quyền chỉ bị xử hình sự khi người đó bị nhiễm bệnh, làm lây bệnh Covid-19 cho
người khác. Theo Điểm c, Khoản 1, Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015, người nào
thực hiện hành vi làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người bị
phạt tiền từ 50-200 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 1-5 năm.
Theo các khoản 2, 3, 4, Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015, người nào
thực hiện hành vi làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người thuộc
một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 5-12 năm: dẫn đến phải công
bố dịch thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh hoặc Bộ
trưởng Bộ Y tế; làm chết người. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20-100
triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định
từ 1-5 năm.
* Nâng cao ý thức, trách nhiệm phòng bệnh
Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007 còn nghiêm cấm các hành vi
như: cố ý làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm. Che giấu, không khai báo
hoặc khai báo không kịp thời các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định
của pháp luật. Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm. Phân
biệt đối xử và đưa hình ảnh, thông tin tiêu cực về người mắc bệnh truyền nhiễm.
Không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh
truyền nhiễm theo quy định của luật này.
Luật sư Cao Sơn Hà cho hay, nếu vi phạm các điều cấm nêu trên sẽ bị xử
phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 117. Do đó, mọi người dân cần hiểu biết,
nâng cao ý thức, trách nhiệm, nghĩa vụ trong việc chấp hành, tuân thủ nghiêm
các quy định về phòng, chống bệnh truyền nhiễm. Một khi vi phạm không những ảnh
hưởng xấu tới kinh tế gia đình (nộp tiền phạt) mà còn tác động tiêu cực rất lớn
tới công tác khống chế, dập dịch của cơ quan có thẩm quyền.
Nghị định 117 quy định, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200-500 ngàn
đồng đối với hành vi không thực hiện biện pháp bảo đảm vệ sinh nơi ở, nơi công
cộng, phương tiện giao thông, nơi chứa chất thải sinh hoạt để phòng ngừa bệnh
truyền nhiễm (Khoản 1, Điều 6). Phạt tiền từ 1-3 triệu đồng đối với hành vi che
giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm
của bản thân (Điểm c, Khoản 2, Điều 7). Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối hành
vi từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách
ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Điểm b, Khoản 1, Điều 11). Phạt
tiền từ 1-3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân
đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng
dẫn của cơ quan y tế (Điểm a, Khoản 1, Điều 12)…
Quỳnh Thư