Xây dựng lộ trình tu bổ, tôn tạo các di tích

Vừa qua, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã ban hành Kế hoạch số 1186/KH-SVHTTDL về việc xây dựng danh mục và lộ trình tu bổ, tôn tạo di tích trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2030.
Để có cơ sở xây dựng, trình UBND tỉnh phê duyệt danh mục và lộ trình tu bổ theo từng giai đoạn cụ thể, trong tháng 9-2022, Sở VH-TTDL phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức khảo sát, đánh giá hiện trạng 65 di tích, ghi nhận những khó khăn, vướng mắc, đề xuất, kiến nghị của đơn vị được phân cấp, ủy quyền trực tiếp quản lý di tích.

Nhiều di tích xuống cấp

Từ khảo sát, Sở VH-TTDL đã ghi nhận nhiều di tích trên địa bàn xuống cấp. Có thể kể đến như: đình Dầu Giây, Nhà hội Bình Trước, đền thờ Nguyễn Tri Phương, Văn miếu Trấn Biên, nhà cổ Trần Ngọc Du… Hệ thống cột, kèo, mái của nhiều di tích đã bị sập. Chẳng hạn, tại di tích Nhà hội Bình Trước (P.Thanh Bình, TP.Biên Hòa) hạng mục trần thạch cao khu nhà chính đã hư hỏng cần thay thế bằng trần gỗ; toàn bộ các con giao, con giống trang trí trên bờ mái đã mất, rơi bể, cần phục hồi theo nguyên trạng…

Phó Giám đốc Sở VH-TTDL Nguyễn Hồng Ân cho biết, di tích càng lớn tuổi, nguy cơ xuống cấp càng cao. Chính vì tính chất của di sản như vậy nên đòi hỏi phải xây dựng cơ sở pháp lý, tham mưu cho UBND tỉnh lộ trình trùng tu, tôn tạo di tích đến năm 2030, định hướng đến năm 2035. Để đánh giá chuẩn và chính xác phải có khảo sát, nhìn tổng quan đối với hệ thống các di tích xếp hạng. Các di tích phổ thông cũng cần phải được khảo sát, đánh giá để tiếp tục đưa vào lộ trình xếp hạng thời gian tới.

 
“Qua khảo sát, chúng tôi đánh giá hệ thống di tích của chúng ta đang đứng trước nguy cơ xuống cấp. Từ đề xuất của các địa phương, chúng tôi sẽ tính toán lộ trình trùng tu, tôn tạo di tích. Quan điểm của ngành VH-TTDL là ưu tiên trùng tu các di tích cấp quốc gia đặc biệt, cấp quốc gia. Trong di tích cấp quốc gia, ưu tiên các di tích lịch sử cách mạng, sau đó mới tính toán đến các di tích kiến trúc nghệ thuật như đình, chùa, miếu. Trong khó khăn chung hiện nay về kinh phí, tất nhiên là có sự khuyến khích xã hội hóa” - ông Ân nói.

Tăng cường công tác kiểm kê

Cùng với hoạt động khảo sát, từ đầu năm 2022 đến nay, ngành VH-TTDL đã xin chủ trương của UBND tỉnh về việc: Tu sửa cấp thiết một số miệng hầm và giao thông hào tại di tích địa đạo Suối Linh, H.Vĩnh Cửu; lập quy hoạch tổng thể bảo quản, phục hồi di tích tại Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai. Đề nghị UBND tỉnh trình Bộ VH-TTDL thẩm định báo cáo kinh tế - kỹ thuật công trình Tu sửa cấp thiết di tích Nhà hội Ḅình Trước tại TP.Biên Hòa. Đề xuất UBND tỉnh về bảo quản, tu bổ di tích đình Dầu Giây (H.Thống Nhất).

Bên cạnh đó, Bảo tàng Đồng Nai đã đẩy mạnh công tác kiểm kê, hoàn thành kiểm kê văn hóa phi vật thể, lễ hội truyền thống các dân tộc tại TP.Long Khánh và H.Xuân Lộc. Kiểm kê hiện vật các di tích: Văn miếu Trấn Biên, đình Hưng Phú, Phước Lư, Thành Hưng. Thực hiện lập hồ sơ xếp hạng cấp tỉnh đình Định Quán (H.Định Quán) và di tích khảo cổ học Gò Me (H.Nhơn Trạch); chỉnh lý bản đồ khoanh vùng bảo vệ danh thắng Bửu Long, P.Bửu Long, TP.Biên Hòa.