Sở hữu trí tuệ (SHTT) đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp (DN) trong sản xuất hiện đại. Tại Đồng Nai, những năm gần đây các cơ quan nhà nước, trong đó có ngành khoa học công nghệ đã có những nỗ lực trong việc thực thi quyền SHTT, giúp người dân, doanh nghiệp hưởng lợi từ vấn đề này.
Phát triển thương hiệu cho sản phẩm là vấn đề sống còn của doanh nghiệp
Tài sản lớn của doanh nghiệp
Theo các chuyên gia, SHTT được xem là một tài sản lớn, hữu ích của DN. Đặc biệt là quyền SHTT liên quan đến quyền sở hữu công nghiệp, qua nhiều công đoạn, từ phát triển đến thiết kế sản phẩm, cung cấp dịch vụ đến tiếp thị và thu hút nguồn vốn tài chính, xuất khẩu hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh…
Trong khi các nước phát triển đặc biệt coi trọng SHTT, coi đó là tấm giấy thông hành để khẳng định năng lực DN thì ở Việt Nam lâu nay vẫn ngược lại. Các chuyên gia cũng lưu ý, không chỉ cạnh tranh trên thị trường quốc tế mà ngay tại sân nhà, chúng ta cũng phải tính toán các giải pháp để giúp DN giữ thị phần trước các DN ngoại.
Hiện nay, Việt Nam đã tham gia sâu rộng vào nền kinh tế quốc tế với các hiệp định thương mại tự do với nhiều dối tác trên thế giới và vấn đề SHTT đều được các thị trường này coi trọng. Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO & hội nhập (Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, quy định về SHTT cho thấy rất nhiều thách thức đối với DN Việt nhưng việc thực thi bảo hộ SHTT còn khó khăn hơn. Nếu DN không am hiểu và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng thì sẽ khó nắm bắt hiệu quả các cơ hội đến từ hiệp định này.
Tăng cường quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ
Tại Đồng Nai, những năm gần đây, việc thực thi quyền SHTT đang ngày càng được quan tâm hơn từ các cơ quan nhà nước lẫn cộng đồng doanh nghiệp (DN). Mỗi năm, có hàng trăm lượt DN được tư vấn, hướng dẫn và hỗ trợ về các nội dung bảo hộ tài sản trí tuệ, cung cấp thông tin về nhãn hiệu hàng hóa, kiểu dáng công nghiệp và thông tin về sáng chế…
Theo đánh giá của Sở Khoa học và công nghệ, mặc dù hiện nay, DN ngày càng quan tâm hơn đến vấn đề SHTT, các quyền lợi liên quan đến sản phẩm của mình trong kinh doanh, song nhìn nhận một cách khách quan, hoạt động quản lý nhà nước về SHTT vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Nguyên nhân là các DN trên địa bàn tỉnh chủ yếu đang ở quy mô nhỏ và vừa, nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề SHTT nâng lên một bước thể hiện thông qua đăng ký xác lập nhãn hiệu ngày càng tăng. Tuy nhiên, vẫn còn một số DN chỉ đi đăng ký khi bị các cơ quan hữu quan kiểm tra, nhắc nhở. Các DN (chủ sở hữu các đối tượng sở hữu công nghiệp) còn e ngại, ít chủ động hợp tác để thu hồi và xử lý các sản phẩm xâm phạm quyền SHTT vì sợ ảnh hưởng đến các sản phẩm của mình. Bên cạnh đó, đối với vụ việc vi phạm với mức độ nhỏ khi các cơ quan chức năng đề nghị các DN phối hợp xác minh, làm rõ hàng hóa tạm giữ thì một số DN còn thiếu hợp tác, dẫn đến việc xử lý còn kéo dài.
Để hỗ trợ DN, năm 2019, Sở KH-CN đã tư vấn, hướng dẫn thủ tục nộp đơn bảo hộ tài sản trí tuệ, cung cấp thông tin về nhãn hiệu hàng hóa, kiểu dáng công nghiệp và thông tin về sáng chế cho khoảng 500 đơn vị. Hơn 2/3 trong số các đơn vị được tư vấn chủ yếu là về lĩnh vực nhãn hiệu hàng hóa. Trong năm, số đơn đăng ký sở hữu công nghiệp nộp vào Cục SHTT là 456 và đang xem xét cấp giấy chứng nhận cho 2 sáng chế/GPHI, 13 kiểu dáng công nghiệp; 441 nhãn hiệu sản phẩm.
Theo lãnh đạo Sở KH-CN, bên cạnh những nỗ lực của mình, sở sẽ phối hợp với các đơn vị, địa phương nhằm đẩy mạnh hỗ trợ quảng bá sản phẩm xuất xứ Đồng Nai, triển khai thêm các chương trình hỗ trợ, tập huấn về SHTT, xây dựng thương hiệu hàng hóa...
Vi Quân