Từ những nỗi lo chung trong bối cảnh đại dịch, nhiều người đã rơi vào trạng thái rối loạn tâm thần như: lo âu, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm… Làm thế nào để có được sức khỏe tinh thần và trạng thái tâm lý tốt chính là mối quan tâm của không ít người hiện nay.
Chị Trần Lan Quyên vui vẻ xem con gái luyện đàn piano
* Dịch Covid-19 và hệ lụy về sức khỏe tâm thần
Bà Phạm Vân (ngụ P.Trảng Dài, TP.Biên Hòa) kể: “Trong suốt những ngày thực hiện giãn cách xã hội vừa qua, các thành viên trong gia đình tôi không có việc gì khác ngoài xem tivi, điện thoại và nấu nướng, ăn uống”. Buồn chán vì không có việc để làm, thỉnh thoảng con trai bà lại đem rượu ra uống đến say mèm. Bản thân bà Vân cũng thường xuyên lo âu vì nếu tình trạng giãn cách, phong tỏa tiếp tục kéo dài, bà sẽ phải đi vay nợ để lo cái ăn.
Theo TS Lê Minh Công, Phó chủ tịch/Tổng thư ký Hội Khoa học tâm lý - giáo dục tỉnh Đồng Nai, tình hình dịch bệnh kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến vấn đề kinh tế mà còn gây nên nhiều hệ lụy về vấn đề tâm lý, sức khỏe tâm thần. Những ảnh hưởng này rất đa dạng, bao gồm các biểu hiện của stress bệnh lý, các rối loạn tâm thần như: trầm cảm, lo âu, rối loạn dạng cơ thể, rối loạn giấc ngủ… hoặc các vấn đề tâm lý khác như: sự cô đơn, cảm giác tự tội, cảm thấy mình mất hay giảm giá trị …
Dịch bệnh cũng có thể dẫn đến khủng hoảng trong các mối quan hệ, đặc biệt là mối quan hệ hôn nhân hoặc cha mẹ và con cái. Bên cạnh đó, dịch bệnh kéo dài cũng làm cho cá nhân gia tăng những suy nghĩ tiêu cực, gia tăng những thói quen hay hành vi sức khỏe tiêu cực như: lười vận động, sử dụng rượu, thuốc lá hay truy cập internet với các tương tác tiêu cực…
* Chủ động tìm lối sống tích cực
Thực tế, những sinh hoạt, tương tác mang tính tiêu cực nảy sinh trong thời gian phải ở nhà thực hiện giãn cách xã hội không phải là hiếm. Dịch bệnh đã tác động đến đời sống tâm lý và sức khỏe tâm thần của mọi cá nhân. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe tinh thần hiện tại, điều kiện sống, khủng hoảng hay sang chấn trước đó hay chiến lược chống đỡ khủng hoảng và nhận thức của mỗi người.
Chủ động thiết kế những hoạt động có ích, tự tìm niềm vui để cân bằng cuộc sống trong bối cảnh dịch bệnh chính là cách để nhiều người vượt qua những bí bách khi phải ở nhà trong thời gian giãn cách xã hội.
Chị Trần Lan Quyên (ngụ P.Quang Vinh, TP.Biên Hòa) chia sẻ, mỗi thành viên trong gia đình chị đã tự đặt ra mục tiêu riêng cho mình và hành động mỗi ngày để đạt được điều đó. Những mục tiêu này nhằm mang lại niềm vui cho mỗi người, chẳng hạn hết dịch thì con gái sẽ đàn được bao nhiêu bài mới, mẹ sẽ giảm được bao nhiêu cm vòng eo… Để đạt được điều đó, mỗi ngày chị Quyên dành ít nhất 2 tiếng để tập yoga, gym, con gái cũng siêng năng luyện đàn piano hơn.
Để tâm hồn thư thái, chị tự tìm niềm vui bằng cách chăm sóc cho các chậu cây cảnh trong nhà và dành tặng cho chúng những lời khen. Chị tin rằng ngay cả cây cối cũng tươi tốt hơn khi nhận được sự yêu thương trong cả hành động và lời nói. Các câu chuyện được trao đổi trong gia đình cũng sẽ là những câu chuyện vui. “Những ngày qua, vì ngành nghề của mình không được hoạt động nên tôi chỉ ở nhà thực hiện Chỉ thị 16. Có nhiều thời gian nên tôi chăm chút hơn cho bữa cơm gia đình, tự dành tặng mình lời khen để cảm thấy vui. Thỉnh thoảng, tôi nấu một nồi nước xông và đem đi khắp các phòng trong nhà để cho căn nhà tỏa ngát hương thơm; duy trì việc chăm sóc da, trang điểm nhẹ. Thời gian còn lại, tôi nghĩ về những công việc sẽ phải làm sau khi hết dịch, đọc những cuốn sách mà mình yêu thích và không quên cầu nguyện cho gia đình mọi người đủ năng lượng vượt qua mùa dịch” - chị Quyên bộc bạch.
Còn chị Nguyễn Hoàng Yến (ngụ P.Trảng Dài, TP.Biên Hòa) thì cho hay: “Mấy ngày gần đây, tôi bắt đầu tham gia vào một CLB sách. Mỗi ngày, chúng tôi sẽ thức dậy từ 5 giờ sáng để online và chia sẻ những điều thú vị trong các cuốn sách mà mình đọc được. Nếu không phải thực hiện giãn cách xã hội, có lẽ tôi sẽ không bao giờ biết đến và tham gia hoạt động bổ ích này”.
TS Lê Minh Công đưa ra lời khuyên: “Mỗi cá nhân hãy chủ động xây dựng lối sống tích cực bằng cách xây dựng thói quen tốt và thực hành nó một cách thường xuyên: ăn đủ và đúng, ngủ đúng giờ và đủ, vận động thể chất, đọc một cuốn sách hay, kết nối xã hội thông qua các kênh trực tuyến với bạn bè hoặc người thân”.
Hoàng Giang