Thương mại điện tử xuyên biên giới: Mở ra cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Thời gian gần đây, các hoạt động bán hàng, xúc tiến thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới của doanh nghiệp (DN) Việt Nam, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa thông qua các trang TMĐT có xu hướng tăng lên.


Phương thức này còn nhiều mới mẻ, nhưng theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, đây là xu hướng tất yếu trong thời gian tới khi các kênh TMĐT ngày càng nở rộ và phát triển.

Cùng với cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, xu hướng chuyển đổi từ kinh doanh truyền thống sang các nền tảng số đang ngày càng trở nên phổ biến. Trong đó, các kênh TMĐT xuyên biên giới là giải pháp có nhiều tiềm năng giúp các DN thâm nhập và mở rộng thị trường xuất khẩu trong bối cảnh Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới.

Không nằm ngoài xu thế, ở trong nước, những năm gần đây, TMĐT đã có những bước tăng trưởng, phát triển mạnh mẽ, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế cũng như tương lai nền kinh tế số Việt Nam trong bối cảnh phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Theo Bộ Công thương, năm 2021, doanh thu TMĐT bán lẻ tăng 16%, đạt 13,7 tỷ USD; quy mô thị trường bán lẻ B2C (hoạt động trao đổi, mua bán hàng hóa giữa DN và người tiêu dùng), TMĐT ước tính chiếm 6,5% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Dự báo giai đoạn 2022-2025, TMĐT Việt Nam tăng trung bình 25%/năm…

Đối với hoạt động xuất khẩu theo mô hình B2C, theo dự báo của Amazon Global Selling Việt Nam, doanh thu xuất khẩu B2C của người bán tại Việt Nam ước tính đạt 75,4 ngàn tỷ đồng trong năm 2022 và có thể đạt 256,1 ngàn tỷ đồng trong 5 năm tới.

Ông Nguyễn Ngọc Hoàng Nam, Quản lý tài khoản cấp cao Amazon Global Selling Việt Nam chia sẻ, Amazon với sự phủ sóng 200 quốc gia vùng lãnh thổ. Do đó khi bán hàng trên Amazon, DN có thể tiếp cận các tệp khách hàng trên các thị trường của Amazon. Có thể nói thương mại điện tử là phương thức nhanh chóng và thuận tiện giúp DN tiếp cận trực tiếp với khách hàng toàn cầu với thương hiệu sản phẩm của chính DN. Trong đó, các DN nhỏ và vừa là đối tượng phù hợp để phát triển các nền tảng kinh doanh trực tuyến, bán hàng xuyên biên giới trên Amazon.

Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT (Cục TMĐT và Kinh tế số, Bộ Công thương) Nguyễn Văn Thành nhận định, bên cạnh sự phát triển TMĐT ở thị trường trong nước, tốc độ tăng trưởng về TMĐT xuyên biên giới của Việt Nam những năm gần đây có sự phát triển khá tốt. Đơn cử, theo số liệu từ Amazon, số lượng các DN tham gia bán hàng xuyên biên giới trên sàn TMĐT này trong năm 2021 tăng khoảng 15% so với năm 2020. Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển TMĐT và TMĐT xuyên biên giới nhanh trong khu vực Đông Nam Á. Điều này mở ra nhiều cơ hội để các DN Việt tiếp cận, mở rộng thêm thị trường dựa trên sự phát triển của nền tảng số.

Cần trang bị đủ các kỹ năng, kiến thức

Trên thực tế, TMĐT xuyên biên giới ở Việt Nam đối với DN xuất khẩu còn khá mới mẻ với nhiều quy trình, quy định phức tạp về mặt pháp lý, thủ tục và tài chính của nước xuất khẩu, nước nhập khẩu và các nền tảng TMĐT quốc tế. Bên cạnh những cơ hội phát triển, tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu và mở rộng thị trường tiềm năng nhờ vào TMĐT xuyên biên giới vẫn tồn tại những bất cập đối với các DN Việt Nam như: thông tin, năng lực, chi phí, quy định, kiến thức về marketing, vấn đề bảo vệ thương hiệu trong TMĐT xuyên biên giới...

Ông Nguyễn Văn Thành chia sẻ thêm, DN làm TMĐT xuyên biên giới cần phải được trang bị kỹ năng đầy đủ về thương mại quốc tế, hiểu biết về thị trường, đảm bảo sản phẩm chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của thị trường cũng như kỹ năng TMĐT của nước sở tại, đồng thời cần chủ động cập nhật những ưu đãi, lợi thế đối với các FTA có hiệu lực ở các thị trường xuất khẩu. Từ đó, tìm hiểu kỹ các thông tin, chọn lựa các sản phẩm phù hợp với thị trường mà DN hướng tới để đáp ứng các yêu cầu liên quan đến chất lượng, mẫu mã theo đúng chuẩn của nhà nhập khẩu, cũng như yêu cầu, thị hiếu, quy định về sản phẩm của thị trường nước ngoài. Ngoài ra, các khâu cung ứng, tiếp thị, tiếp cận các nền tảng về TMĐT xuyên biên giới cũng cần các DN địa phương lưu ý để bán hàng xuyên biên giới…

Phó Chủ tịch Hội Xuất khẩu Đồng Nai Nguyễn Duy Hưng chia sẻ, trong bối cảnh thị trường xuất khẩu có nhiều biến động như hiện nay, các DN cần đa dạng hóa các kênh xuất khẩu, trong đó một trong những kênh mới và có nhiều tiềm năng là TMĐT xuyên biên giới. Tuy nhiên, trên thực tế, các chi phí, tỷ lệ chiết khấu khi các DN đưa sản phẩm lên các kênh TMĐT xuyên biên giới vẫn còn cao so với xuất khẩu trực tiếp, nên có sự điều chỉnh phù hợp để các DN nhỏ và vừa có thể tiếp cận được các kênh bán hàng này nhiều hơn.