Khi có con sắp bước vào lớp 1, các bậc phụ huynh không khỏi có nhiều lo lắng, băn khoăn. Sự lo lắng này càng nhân lên trong bối cảnh dịch Covid-19 khiến họ không thể chủ động cho con tham gia các hoạt động giáo dục bên ngoài gia đình.
Chuẩn bị hành trang gì cho con khi vào lớp 1? Có cần thiết phải cho con học trước chương trình hay không? Liệu con có theo kịp bạn bè?... Đó là những câu hỏi mà rất nhiều phụ huynh đặt ra khi có con bước vào lớp 1.
Bé Hà Vũ Ánh Linh (TP.Long Khánh) tập tô chữ để chuẩn bị vào lớp 1
Không cần thiết cho con học dự thính
Năm học 2021-2022, chị Nguyễn Thị Thủy (P.Tân Hiệp, TP.Biên Hòa) có con vào lớp 1. Từ đầu tháng 5, chị đã liên hệ với giáo viên trường tiểu học để xin cho con đi học dự thính chương trình lớp 1 trong dịp hè. Tuy nhiên, do dịch Covid-19 nên dự định này không thể thực hiện được.
Một tháng qua, mỗi ngày chị Thủy đều cho con ôn lại bảng chữ cái, tập viết chữ, tập ghép vần. Không có kỹ năng sư phạm nên việc tự dạy con học của chị không được hiệu quả. Tuy vậy, mục đích của chị cũng chỉ là làm giảm thời gian xem tivi, chơi điện thoại của con và để con không quên mặt chữ. Điều mà chị Thủy lo lắng nhất đó là con chưa được chuẩn bị tốt nhất khi bước vào lớp 1; nếu lỡ tình hình dịch bệnh kéo dài sẽ ảnh hưởng đến năm học mới, trong khi trẻ lớp 1 chắc chắn không thể học trực tuyến.
Chị Vũ Thị Đoan Trang (P.Xuân Hòa, TP.Long Khánh) chia sẻ: “Năm nay con gái của tôi vào lớp 1. Tôi nhận thấy tâm lý chung của đa số phụ huynh là lo lắng. Bản thân tôi là giáo viên mầm non nên khá hiểu tâm lý của trẻ, cũng biết phương pháp để đồng hành cùng con trong việc học. Điều tôi làm hiện nay là tạo tâm lý thoải mái cho con và chuẩn bị các kỹ năng cần thiết cho con vào lớp 1”.
Theo đó, chị Trang thường chia sẻ, kể cho con nghe về môi trường học tập mới. Chị nói với con rằng ở lớp 1 con sẽ có nhiều bạn mới, được cô giáo dạy cho nhiều điều mới lạ, những điều mà con chưa được học ở trường mầm non. Những câu chuyện này nhằm khơi gợi sự tò mò, hào hứng cho con.
Về mặt kỹ năng, chị Trang rèn cho con cách cầm bút sao cho đúng, rèn cho con khả năng tập trung trong khi học. Ở trường mầm non, các con vừa học vừa chơi. Lên đến tiểu học, các con phải học theo tiết với thời lượng hơn 30 phút. Vì vậy, nếu không tập dần thói quen, con sẽ khó tập trung khi học. Để quen với việc học, khi giao bài cho con tập viết, chị thường yêu cầu thêm về mặt thời gian. Con phải học đến khi kim đồng hồ chỉ số này, số này… thì con mới được nghỉ…
Theo cô Nguyễn Thị Trâm, giáo viên Trường Tiểu học Trưng Vương (H.Trảng Bom), phụ huynh không nên lo lắng khi con chưa được học dự thính trước khi vào năm học mới. Kiến thức, nội dung học tập được thiết kế từ dễ đến khó. Chương trình hiện nay không nặng về kiến thức mà nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện cả năng lực, phẩm chất. Vì vậy, giúp trẻ có tâm thế thoải mái khi bước vào lớp 1 để học thì sẽ hiệu quả hơn.
Khó khăn nhất của giáo viên là làm sao để trẻ quen với môi trường, nề nếp học tập mới. Giáo viên không được tạo áp lực cho trẻ mà còn phải giúp trẻ có hứng thú, đam mê học tập. Thông thường, giáo viên phải mất 2 tuần đầu để bé quen với hoạt động học tập, nề nếp của trường.
Với riêng năm nay, do thời gian nghỉ học dài nên đầu năm học trẻ có thể sẽ bỡ ngỡ nhiều hơn. Còn chưa đầy 2 tháng nữa là đến năm học mới, phụ huynh có thể giúp con sẵn sàng vào lớp 1 bằng cách giới thiệu về môi trường học tập mới cho con. Phụ huynh nên tìm kiếm một số video, hình ảnh về trường tiểu học, về lớp 1 cho bé xem để biết về môi trường học tập mới. Một số trường có xây dựng trang web, Facebook, phụ huynh có thể mở hình ảnh trong đó để cho con xem.
Chuẩn bị nền tảng cho… phụ huynh
Thực hiện theo chương trình của Bộ GD-ĐT, các trường mầm non công lập đều không tổ chức dạy chữ trước chương trình mà chỉ có hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái. Tuy nhiên, hầu hết các trường mầm non ngoài công lập đều tổ chức dạy chữ cho trẻ. Điều này khiến cho mặt bằng chung của học sinh khi vào lớp 1 không đồng đều, tạo nên khó khăn cho giáo viên lớp 1 khi tổ chức hoạt động dạy học. Đặc biệt, điều này ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của trẻ. Trẻ học trước thường có tâm lý chủ quan, tự mãn; trẻ chưa học thì tự ti, sợ sệt khi bị so sánh với bạn bè.
Đa số các giáo viên tiểu học đều khuyên phụ huynh không cần phải thúc ép các con quá nhiều. Đôi khi phụ huynh ép con học nhiều nhưng lại không đúng phương pháp hoặc hướng dẫn con học sai cách thì giáo viên sẽ vất vả hơn để uốn nắn các con lại cho đúng. Bên cạnh đó, nhìn chung chất lượng của lứa học sinh lớp 1 đầu tiên học chương trình giáo dục phổ thông mới rất tốt, đáp ứng được mục tiêu phát triển năng lực mà chương trình đề ra. Năng lực đọc thông, viết thạo của trẻ có phần nhỉnh hơn so với học chương trình cũ nên phụ huynh có thể yên tâm.
Từ kinh nghiệm dạy học của mình, cô Mai Lê Phương Thảo, giáo viên Trường Tiểu học Long Khánh cho rằng, khi trẻ bước vào lớp 1 thì trước tiên phải chuẩn bị hành trang cho… phụ huynh. Phụ huynh phải hiểu con mình đang học gì, học như thế nào mới có thể phối hợp cùng nhà trường trong giáo dục học sinh.
Theo cô Thảo, hiện nay có rất nhiều luồng thông tin về chương trình, sách giáo khoa mới, trong đó có không ít thông tin tiêu cực gây nên tâm lý lo lắng, căng thẳng cho phụ huynh. Vì vậy, điều trước tiên là phụ huynh không nên hoang mang trước những luồng thông tin này. Việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa là hoàn toàn phù hợp với sự phát triển của thế giới. Đây là điều đương nhiên. Phụ huynh nên chắt lọc thông tin khi đọc để bớt hoang mang, lo lắng.
Mặt khác, cô Thảo cho rằng, dù không học dự thính chương trình lớp 1, phụ huynh vẫn cần phải chuẩn bị nền tảng để con có thể học tốt ở bậc học mới. Trong đó, đặc biệt chú trọng môn Tiếng Việt, môn Toán. Nghĩa là phụ huynh nên có các hoạt động vừa học, vừa chơi để giúp con làm quen với số, làm quen với môn học Tiếng Việt. Hiện nay, các bộ SGK đều đã được số hóa và đăng công khai trên website https://hanhtrangso.nxbgd.vn. Phụ huynh có thể tham khảo sách ở đây để hiểu hơn về chương trình.
Hoàng Giang
