(CTT-Đồng Nai) - Thời gian vừa qua, không ít vụ việc nguy hiểm xảy ra liên quan tới pháo. Nhiều người dân chỉ vì thiếu hiểu biết hoặc do sự liều lĩnh trong việc chế tạo, sử dụng pháo đã phải trả giá bằng cả tính mạng.
Các đối tượng buôn bán pháo bị bắt giữ cùng tang vật
Các đối tượng buôn bán pháo bị bắt giữ cùng tang vật
Bên cạnh đó, không ít đối tượng chỉ vì lòng tham đã phải đánh đổi cuộc đời bằng bản án tù nghiêm khắc vì liên quan đến chế tạo, sản xuất, buôn bán, tàng trữ, sử dụng pháo bất hợp pháp.
Nhiều nguy hiểm từ pháo
Việc sử dụng pháo trong các dịp lễ, tết vốn đã trở thành một thói quen của người dân Việt Nam từ lâu đời. Thế nhưng, thời gian gần đây xuất hiện tình trạng một số đối tượng chỉ vì lợi nhuận hoặc vì niềm vui nhất thời đã bất chấp quy định pháp luật để thực hiện hành vi liên quan đến pháo trái pháp luật như: chế tạo, mua bán, tàng trữ hoặc sử dụng. Việc này đã gây nên rất nhiều nguy hiểm và mối đe dọa cho cộng đồng và có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng của người dân. Mặc cho cơ quan chức năng cảnh báo rất nhiều trên các phương tiện truyền thông nhưng tình trạng này vẫn tái diễn.
Điển hình như mới đây, vào ngày 15-11, tại xã Du Lễ (huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng) đã xảy ra vụ nổ do pháo khiến anh Đ.V.C. (ngụ thành phố Hải Phòng) tử vong. Theo điều tra ban đầu của cơ quan công an, nguyên nhân vụ nổ là do anh C. tự chế tạo pháo và bị phát nổ.
Tại Đồng Nai, tình trạng vận chuyển, buôn bán pháo nổ trái phép vẫn diễn ra và nhiều đối tượng đã bị lực lượng công an phát hiện. Điển hình, vào khuya 9-11, qua công tác nắm địa bàn, Công an tỉnh đã bắt quả tang N.H.D. (ngụ xã Bình Minh, huyện Trảng Bom) đang tàng trữ 42 hộp pháo và 5 cây pháo bọc giấy nhiều màu sắc (nghi là pháo nổ) với tổng khối lượng hơn 80kg.
Trước đó, vào ngày 13-11, đối tượng P.Q.V. (ngụ xã Trung Hòa, huyện Trảng Bom) bị Công an huyện Trảng Bom bắt giữ để điều tra về hành vi tàng trữ hàng cấm. Cụ thể, vào tối 13-11, Công an huyện Trảng Bom kiểm tra nhà V. tại xã Trung Hòa, phát hiện đối tượng đang cất giấu hơn 270 hộp pháo hoa nổ (gần 500kg) không rõ nguồn gốc. Quá trình đấu tranh khai thác, V. khai vào tháng 10-2024, đã thỏa thuận với một đối tượng không rõ lai lịch sẽ mua pháo về cất giấu tại nhà V. với mục đích khi có ai mua thì V. sẽ đem đi giao.
Nhiều đối tượng đã phải lãnh bản án nghiêm khắc vì buôn bán pháo. Đơn cử, vào tháng 9-2024, Tòa án nhân dân thành phố Biên Hòa đã tuyên phạt bị cáo Lê Nguyễn Thanh Hải (quê tỉnh Kiên Giang) 9 năm tù về tội buôn bán hàng cấm.
Theo bản án xác định, sau khi ra tù về tội buôn bán hàng cấm vào năm 2021, vào đầu tháng 10-2023, Hải được một đối tượng không rõ lai lịch rủ buôn pháo hoa nổ. Sau đó, Hải thuê căn nhà tại phường Long Bình (thành phố Biên Hòa) để cất giấu pháo. Thông qua mạng xã hội, từ tháng 10-2023 đến 12-2023, Hải đã bán được 20 hộp pháo, thu lợi 3 triệu đồng. Đến ngày 29-12-2023, Công an tỉnh kiểm tra và phát hiện Hải có hành vi buôn bán, tàng trữ hàng cấm (pháo hoa nổ), thu giữ gần 500kg pháo các loại, 19 cây pháo, 10 túi chứa pháo và hơn 200 bao thuốc lá điếu ngoại nhập.
Chủ động phòng ngừa
Theo cơ quan chức năng, hiện nay, việc tự chế tạo pháo không quá xa lạ với người dân. Chỉ cần lên mạng xã hội, mọi người có thể mua được và tìm thấy các nguyên liệu cũng như công thức chế tạo pháo. Tuy nhiên, tự chế tạo, sản xuất, buôn bán pháo trái phép gây ra rất nhiều hệ lụy, nguy hiểm. Trong đó, nhiều trường hợp đã phải mất mạng khi tự chế tạo pháo tại nhà.
Chánh Văn phòng Tòa án nhân dân tỉnh Võ Thị Thanh Phượng cho biết, đối với hành vi vi phạm liên quan đến pháo nổ, trong thời gian qua, ngành tòa án đã kịp thời đưa ra xét xử các vụ án công khai nhằm răn đe, phòng ngừa chung. Việc đưa các vụ án ra xét xử kịp thời nhằm xử lý nghiêm các đối tượng phạm tội. Đồng thời, tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân, góp phần đấu tranh có hiệu quả với các hành vi phạm tội liên quan đến pháo.
Theo UBND tỉnh, tình hình các đối tượng sử dụng pháo còn diễn biến phức tạp. Đặc biệt là các đối tượng mua bán pháo qua phương tiện vận tải đường bộ, đường thủy hết sức tinh vi, khó kiểm soát, phát hiện và xử lý. Để ngăn ngừa các vi phạm về pháo, ngày 14-10-2024, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành văn bản đề nghị các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động giao nộp pháo; tuyên truyền, phổ biến sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân các quy định pháp luật về pháo; tăng cường nhắc nhở các hộ gia đình, hộ kinh doanh, cơ quan, trường học chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng pháo. Đồng thời, tăng cường công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm liên quan đến pháo.
UBND tỉnh cũng đề nghị tổ chức phát động mạnh mẽ Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; kịp thời phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm về quản lý, sử dụng pháo ở khu dân cư, cơ quan, đơn vị, trường học…; kịp thời điều tra, truy tố, xét xử các vụ vi phạm về pháo nhằm nâng cao hiệu quả răn đe, giáo dục chung.
Luật sư Vũ Văn Tăng, Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, cho hay Điều 190 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017) quy định, phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt từ 1-5 năm tù trong trường hợp sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6-40kg; phạt tiền từ 1-3 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 5-10 năm trong trường hợp sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 40-120kg; phạt tù từ 8-15 năm trong trường hợp sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 120kg trở lên.