(CTT-Đồng Nai) - Với sự tiện lợi, đa dạng, phong phú về món ăn cũng như giá cả bình dân… thức ăn đường phố đang trở nên phổ biến. Nhưng đi cùng với đó là nguy cơ ngộ độc khi nhiều điểm bán thức ăn đường phố được chế biến, bảo quản trong điều kiện thiếu vệ sinh, với nguồn thực phẩm không bảo đảm an toàn.


* Bấp bênh chất lượng, vệ sinh

Từ vụ ngộ độc do ăn bánh mì ở thành phố Long Khánh khiến hàng trăm người nhập viện cấp cứu, trong đó có những ca nặng phải điều trị 2-3 tuần chưa hồi phục đã cho thấy mối nguy từ chất lượng, vệ sinh và an toàn của thức ăn đường phố.

Trên thực tế, thức ăn đường phố có mặt ở khắp nơi. Từ vỉa hè đến cổng trường học, từ công viên, khu du lịch đến các con hẻm nhỏ, hay nói khác hơn là cứ bước ra đường là có thể mua các loại đồ ăn đã được chế biến sẵn, bày bán bắt mắt từ cơm, hủ tiếu, bún riêu, bánh mì đến các đồ ăn vặt như: thịt xiên nướng, chân gà ngâm sả ớt, cá viên chiên, bánh tráng trộn…, cùng nhiều thức uống rất hấp dẫn khác.

Người bán nhiều, người mua không ít nhưng chất lượng, ATTP của thức ăn đường phố lại gần như bị bỏ ngỏ, bởi đây là loại hình kinh doanh tự do, người bán không cần đăng ký, không cần có giấy chứng nhận đủ điều kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm. Tất nhiên, đi cùng với thức ăn đường phố là tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm cao khi được bày bán, chế biến tại chỗ trên một chiếc xe đẩy, một góc vỉa hè trong điều kiện nước rửa hạn chế và dụng cụ chế biến không đủ vệ sinh; thức ăn không được che chắn; thực phẩm sống, chín để lẫn lộn… Người bán thoải mái dùng tay bốc thức ăn rồi lại cầm tiền và thao tác nhiều việc khác.

*Chật vật trong kiểm soát thức ăn đường phố

Cho dù thức ăn đường phố là loại hình hàng rong, người bán không cần phải xin giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn, vệ sinh thực phẩm mới được kinh doanh. Và trong hoạt động kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm, các đoàn kiểm tra liên ngành vẫn kiểm tra một số điểm bán thức ăn đường phố có địa chỉ cố định.

Nhưng theo Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh (thuộc Sở Y tế) Nguyễn Đình Minh, hiện quy định về thức ăn đường phố chưa thực sự chặt chẽ nên thiếu hành lang pháp lý để kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện các quy định về ATTP ở các điểm bán thức ăn đường phố. Trong khi đó, số lượng các điểm bán thức ăn đường phố trên địa bàn quá nhiều, nhiều xe đẩy, gánh hàng rong không cố định nên rất chật vật trong khâu quản lý, dù ngành đã rất nỗ lực.

Cụ thể, Điều 31 Luật ATTP năm 2010 quy định chi tiết và cụ thể về điều kiện bảo đảm ATTP đối với nơi bày bán thức ăn đường phố; Điều 32 của Luật này quy định về điều kiện bảo đảm ATTP đối với nguyên liệu, dụng cụ ăn uống, chứa đựng thực phẩm và người kinh doanh thức ăn đường phố… nhưng khoản 1, Điều 12 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2-2-2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ATTP thì thức ăn đường phố lại là đối tượng không thuộc diện cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP. Điều này đồng nghĩa với việc người kinh doanh thức ăn đường phố không cần phải có giấy chứng nhận trên. Một khi thức ăn đường phố tự do kinh doanh thì sẽ rất khó quản lý.

Theo khuyến cáo của ông Nguyễn Đình Minh, để phòng tránh ngộ độc thực phẩm, người dân nên ăn chín, uống chín; sử dụng thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng; không dùng thực phẩm đã biến đổi màu, mùi, vị, bị nấm mốc; hạn chế ăn thực phẩm tái sống; hâm nóng thức ăn sau 2h chế biến; rửa tay sạch sẽ khi chế biến thực phẩm và trước khi ăn. Đặc biệt, không ăn thức ăn bán ở lề đường, chế biến không hợp vệ sinh.