Ðang là chủ xưởng may gia công với gần 200 công nhân, nhưng ông Lê Dũng, ngụ quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh, quyết định từ bỏ mặt hàng xuất khẩu sang trời Âu theo đuổi đam mê làm nông sản sạch. Sau bao nỗ lực, ông trở thành nông dân dân tiên phong đưa chuối vào hệ thống siêu thị.
Làm nông sản sạch trước hết phải nắm vững kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo quản; tuân thủ thực hiện các xét nghiệm liên quan và tìm đầu ra cho sản phẩm trước khi xuống giống; định kỳ 2 tháng một lần, mời phía đối tác đến vườn tham quan và kiểm tra quy trình... Ðó là một số kinh nghiệm làm nông sản của ông Lê Dũng hay còn gọi là “Dũng chuối”, 55 tuổi, chủ vườn chuối ở xã Tam Phước, TP. Biên Hòa.
Bán xưởng may, trồng chuối
Công nhân bên quầy chuối Nam Mỹ sắp cho thu hoạch.
Ông Dũng kể lại cơ duyên đưa ông đến với mảnh đất Biên Hòa, Ðồng Nai. Năm 2001, ông mua 1 ha đất ở xã Tam Phước, TP. Biên Hòa với mục đích dời xưởng may từ TP. Hồ Chí Minh về đây. Tuy nhiên, xưởng chưa kịp dời đi thì ông thay đổi quyết định: sang lại toàn bộ nhà xưởng cho một người khác lấy tiền đầu tư trồng bưởi da xanh. Cải tạo vườn, đưa giống về nhưng ông Dũng không xuống giống ngay vì sợ chất đất không phù hợp, hơn nữa bản thân ông lúc ấy chưa có kiến thức về nông nghiệp. Cho nên ông mua tràm giống về trồng rồi kinh doanh thêm một số mặt hàng khác.
Năm 2015, tạm gác lại công việc kinh doanh, ông Dũng tìm đến Viện cây ăn quả miền Nam để tìm hiểu về các loại cây ăn trái, “lân la” qua các chợ, siêu thị, cửa hàng nông sản sạch tìm hiểu về nhu cầu thị trường. Sau khi chọn được giống cây, ông bắt tay vào xét nghiệm đất, kiểm tra vi sinh, nguồn nước. Ðem toàn bộ kết quả phân tích, hình ảnh cây giống, sản phẩm và ý tưởng làm nông nghiệp của mình, ông Dũng đi “chào hàng” trên dưới chục siêu thị lớn nhỏ ở TP. Hồ Chí Minh.
“Một lần, tôi có dịp đi thực tế cùng với mấy cán bộ, kỹ sư nông nghiệp của Viện đến huyện Cờ Ðỏ, TP. Cần Thơ, huyện Ðức Hòa, tỉnh Long An. Nhìn nông dân ở đó trồng giống chuối già Nam Mỹ mà “thấy ham”. Những quầy chuối dài, trái căng mọng được đóng gói cẩn trọng xuất khẩu sang nước ngoài với giá tiền cao gấp 2 lần so với bán trong nước. 3 ngày lưu lại ở đây, tôi đã quyết định lấy cây chuối làm mục tiêu phấn đấu”, ông Dũng nhớ lại thời điểm quyết định gắn bó với cây chuối.
Khi dự án còn nằm trên giấy, ông Dũng đã thuyết phục được một siêu thị lớn tại TP. Hồ Chí Minh ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm thời gian 6 năm, số lượng dự kiến 500kg/ngày. Có kỹ thuật, có hợp đồng tiêu thụ sản phẩm, nhưng ông Dũng vẫn chưa yên tâm xuống giống. Bỏ chi phí mời 3 kỹ sư ở Viện cây ăn quả miền Nam và “Vua chuối miền Tây” Võ Quang Huy về tận vườn hướng dẫn toàn bộ quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản sau thu hoạch ông mới yên tâm trồng cây.
Mùa mưa 2015, ông Dũng đã xuống giống thành công 3.300 cây chuối Nam Mỹ trên diện tích 800m2. Nhờ biết cách chăm sóc đúng kỹ thuật, vườn chuối của ông Dũng phát triển rất nhanh, 6 tháng cây trổ bông, 10 tháng cho thu hoạch; sản phẩm làm ra có chất lượng cao, theo tiêu chuẩn sạch. Để khách hàng yên tâm, 2 tháng ông mời phía siêu thị xuống kiểm tra vườn một lần.
Tính đến thời điểm cuối tháng 9 vừa qua, ông Dũng đã thành công với 12 lứa chuối, trung bình mỗi lứa khoảng 1 tấn. 90% số đó được ông đưa vào siêu thị với mức giá ổn định 18.000 đồng/kg (cao gấp 2 lần so với chuối Việt), số còn lại được chia đều cho 5 điểm bán nông sản sạch tại các chợ ở TP. Hồ Chí Minh. Dự kiến hết đợt 2 (mỗi lứa trồng sẽ có 1 đợt thu cây gốc và 3 đợt thu từ cây con phát triển lên), vườn chuối của ông sẽ bù lại được tiền vốn đầu tư và đợt cây thứ 3 sẽ cho thu lãi.
Chuối già Nam Mỹ có nguồn gốc từ vùng Nam Mỹ. Chuối được trồng theo phương pháp cấy mô vừa tiết kiệm được chi phí, vừa giúp vườn cây trổ bông, cho thu hoạch cùng thời điểm. Vườn trồng chuối yêu cầu thoáng mát, sạch và có hệ thống tiêu nước chống ngập. Khi chuối được 1 tháng tuổi phải phủ kín bao nylon đề phòng sâu bọ. Chuối thu hoạch phải rửa sạch, lau khô, đóng vào bọc, hút chân không, rồi cho chuối chín tự nhiên trong phòng lạnh. Chuối chín ruột khô và chắc, mùi thơm và độ dẻo hơn so với chuối Việt. Hiện chuối già Nam Mỹ trồng ở một số địa phương như Cần Thơ, Long An, Tiền Giang, Đắk Lắc đang được xuất khẩu với số lượng lớn sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Mở ra cơ hội cho nông dân
Ông Lê Dũng đang thực hiện công đoạn rửa chuối.
Cũng theo ông Dũng, hiện nay, người tiêu dùng đang hướng tới những sản phẩm sạch nhưng phải tốt cho sức khỏe. Chuối là loại trái cây đáp ứng được tiêu chí này. Phía siêu thị đã đặt vấn đề nâng mức nhập từ 500kg/ngày lên 1 tấn/ngày, tuy nhiên ông chưa nhận lời.
“Với diện tích 8.000m2, mỗi ngày tôi chỉ cung ứng được 500kg. Phía siêu thị đặt vấn đề tăng hàng nhưng tôi chưa dám nhận. Trước mắt, tôi đang liên hệ với Phòng Nông nghiệp thị xã Long Khánh để tìm đất mở rộng diện tích. Bên cạnh đó, tôi cũng đi khảo sát chuối ở một số địa phương như: Thống Nhất, Ðịnh Quán. Nếu được, tôi sẽ hướng dẫn nông dân chuyển sang trồng chuối Nam Mỹ và chăm sóc theo quy trình như của mình, khi đó nông dân sẽ làm sản phẩm, tôi lo đầu ra. Ðiều này không những giúp tôi có được nguồn hàng thường xuyên, mà còn tạo thêm cơ hội cho nông dân địa phương có đầu ra ổn định, giá cả cũng tốt hơn”, ông Dũng chia sẻ.
Ông Dũng cho biết thêm, nếu việc thuê đất thuận lợi, ông Dũng sẽ tiên phong thử nghiệm trồng chuối tá quạ trên đất Ðồng Nai. Ðây là loại chuối trồng khoảng 8 - 9 tháng thì ra quả trực tiếp chứ không trổ búp như chuối thường. Một buồng thường chỉ có 2 - 3 nải, mỗi nải khoảng 10 trái và trọng lượng từ 0,4 đến 1kg. Chuối phải luộc chín như chuối sáp mới ăn được, Giá bán hiện tại của loại chuối này khoảng 32.000 đồng/kg...
Theo Hội Nông dân xã Tam Phước, qua thời gian trồng thử nghiệm, đến nay mô hình trồng chuối Nam Mỹ đạt hiệu quả rất cao. Hội Nông dân xã coi đây là mô hình điểm, có thể sẽ nhân rộng ra cho nông dân trong và ngoài xã vì đầu ra rất ổn định, năng suất, hiệu quả kinh tế cao...
Lê An
