Hàng chục ngàn lượt công nhân, người lao động yếu thế được tư vấn pháp luật, bảo vệ tại tòa miễn phí, buộc chủ doanh nghiệp, người sử dụng lao động phải bồi thường hàng chục tỷ đồng.
Luật sư Vũ Ngọc Hà (phải) vừa phiên dịch, bảo vệ tại tòa cho ông Pablo Rosario Rostata (quốc tịch Philippines, ngụ TP.Hồ Chí Minh) kiện Công ty TNHH nhà thép tiền chế Zamil Steel Việt Nam (Khu công nghiệp Amata, TP.Biên Hòa)
Đó là kết quả đạt được của Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh, thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh Đồng Nai (gọi tắt là Trung tâm) trong thời gian qua. Đây cũng là điểm nhấn trong nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, người lao động của Công đoàn Đồng Nai.
Những luật sư không ngại khó
2 luật sư Vũ Ngọc Hà, Lê Tấn Tý nhiều năm nay đã trở thành điểm tựa vững chắc của nhiều công nhân lao động bị chủ doanh nghiệp chèn ép, không trả lương, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động sai luật…
Chia sẻ về duyên cơ đến với công việc này, Giám đốc Trung tâm Vũ Ngọc Hà cho biết, năm 1996 khi ông đang học ngành kỹ sư thì cha ông (vị giám đốc đầu tiên của Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh) cầm về một tập hồ sơ của Trường Đại học Luật TP.Hồ Chí Minh và nói “Con theo học để làm luật sư bảo vệ cho công nhân nhé”. Với mong muốn nối nghiệp cha, ông Hà gật đầu.
Chính cha ông cũng là người thầy đầu tiên dìu dắt ông bước vào con đường bảo vệ quyền lợi cho công nhân lao động. Đi đâu, cha cũng đưa ông Hà đi theo cùng, dù là xuống cơ sở giảng dạy kiến thức pháp luật cho công nhân hay đi bảo vệ cho công nhân tại tòa. Nhờ đó, ông Hà có thêm nhiều kinh nghiệm quý và động lực để phấn đấu vươn lên. Năm 2000 sau tốt nghiệp đại học, ông Hà về làm việc chính thức tại Trung tâm khi mới tròn 23 tuổi.
Cùng tuổi với luật sư Hà là luật sư Lê Tấn Tý. Ông là một luật sư đặc biệt bởi đã biết vượt qua nhiều khó khăn, mặc cảm với đôi chân tật nguyền để đứng vững trong xã hội. Không những thế, ông còn giúp nhiều người lao động yếu thế cũng tự đứng vững trên đôi chân của mình, không sợ bị chủ đe nẹt, chèn ép, đánh đập vô cớ.
Luật sư Tý là một trong 2 luật sư chủ lực của Trung tâm, thường xuyên bảo vệ người lao động tại tòa án. Những người lao động tìm đến ông đều có chung một cảm giác gần gũi, thân thiết, dễ được thấu cảm. Vì thế, họ sẵn sàng trải lòng, chia sẻ với luật sư những điều tưởng chừng khó nói nhất. Nhờ đó, những vụ kiện tranh chấp quyền lợi tại tòa án được luật sư Tý đưa ra những lý lẽ cứng rắn, thuyết phục. Ông đặc biệt lên án và quyết tâm đòi lại công bằng cho những nữ lao động bị chủ đánh đập, không chịu trả lương và các chế độ khác.
Bên cạnh các luật sư còn có nhiều cán bộ Công đoàn, công nhân nòng cốt khác sẵn sàng cống hiến trí tuệ, sức khỏe, tài năng của mình để tư vấn, bảo vệ cho người lao động. Phải kể đến như "luật sư chân đất” Trịnh Văn Lợi, công nhân nòng cốt Trần Nam Trung, bà Phan Thị Hiếu (phụ trách Văn phòng tư vấn pháp luật huyện Nhơn Trạch). Điều đáng nói, họ làm những công việc này hoàn toàn miễn phí, không đòi hỏi cần được đáp trả điều gì.
Bền bỉ đòi quyền lợi đến cùng
Ông Trịnh Văn Lợi (ngoài cùng bên trái) cùng luật sư Vũ Ngọc Hà bảo vệ thành công tại tòa cho chị Phạm Thị Thanh Uyển
Luật sư Vũ Ngọc Hà chia sẻ, trong 18 năm qua có 2 vụ kiện của người lao động kiện chủ doanh nghiệp đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật để lại cho ông nhiều ấn tượng nhất. Đó là vụ kiện của chị Phạm Thị Thanh Uyển (ngụ TP.Hồ Chí Minh) kiện Công ty TNHH Shinwa Việt Nam (Khu công nghiệp Amata, TP.Biên Hòa) và vụ ông Pablo Rosario Rostata (quốc tịch Philippines, ngụ TP.Hồ Chí Minh) kiện Công ty TNHH nhà thép tiền chế Zamil Steel Việt Nam (Khu công nghiệp Amata, TP.Biên Hòa).
Sau gần 6 năm theo đuổi vụ kiện của chị Uyển, tháng 9-2017, Tòa án nhân dân tỉnh đã buộc Công ty TNHH Shinwa Việt Nam phải bồi thường cho chị Uyển số tiền gần 1 tỷ đồng.
Còn vụ kiện của ông Pablo, theo luật sư Hà là một vụ rất dai dẳng. Ông Pablo làm việc tại Công ty Zamil từ ngày 1-4-2005 theo hợp đồng xác định thời hạn 36 tháng. Công việc là giám sát xây dựng, lương 1,2 ngàn USD/tháng kèm theo phụ cấp nhà ở 300 USD/tháng. Đến ngày 1-4-2008, ông Pablo và công ty tiếp tục ký hợp đồng lao động mới thời hạn 36 tháng, công việc là quản lý, điều hành dự án, mức lương 1.950 USD/tháng, kèm phụ cấp nhà ở 488 USD/tháng, được hưởng thanh toán tiền nghỉ phép năm, tiền vé máy bay khứ hồi về Philippines 2 lần/năm.
Tháng 10-2009, Công ty Zamil bất ngờ cho ông Pablo thôi việc dù ông không vi phạm lỗi gì trong suốt quá trình làm việc. Không đồng tình với quyết định này, ông Pablo đã tìm đến Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh để nhờ sự trợ giúp. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, tại phiên toàn phúc thẩm vào cuối năm 2018 vừa qua, Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên hủy thông báo chấm dứt hợp đồng lao động ngày 9-10-2019 của Công ty TNHH nhà thép tiền chế Zamil Việt Nam đối với ông Pablo. Buộc công ty Zamil có trách nhiệm tiếp tục thanh toán cho ông Pablo số tiền hơn 583 triệu đồng. Đây là số tiền mà ông Pablo được bồi thường thêm cộng với khoản tiền hơn 1,2 tỷ đồng mà Tòa án nhân dân TP.Biên Hòa đã tuyên buộc công ty phải chi trả cho ông Pablo vào năm 2014 do đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật.
Ông Pablo chia sẻ: “Trong 10 năm qua, luật sư Hà luôn sát cánh cùng tôi, vừa phiên dịch, vừa cãi lý giúp tôi tại tòa. Ông ấy không hề nề hà bất cứ vấn đề gì dù trong 10 năm qua, tóc tôi đã bạc đi nhiều”.
Luật sư Lê Tấn Tý chia sẻ, có làm công việc này mới hiểu, thông cảm, chia sẻ hết những khó khăn, vất vả của người lao động. Do hạn chế hiểu biết về pháp luật nên họ rất dễ bị chủ doanh nghiệp xử ép. Tuy nhiên, rất khó để người lao động một mình đương đầu với chủ để đòi quyền lợi bởi chủ doanh nghiệp ngoài có tiền, có đội ngũ luật sư giỏi còn có nhiều lợi thế khác. Do vậy, chúng tôi vẫn sẽ luôn kề vai sát cánh, bảo vệ người lao động hưởng quyền lợi chính đáng đến cùng”.
Việt Anh