(CTT-Đồng Nai) - Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 123/2024/NĐ-CP ngày 4-10-2024 quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai (gọi tắt là Nghị định 123, có hiệu lực từ ngày 4-10) với nhiều quy định mới mà người sử dụng đất (SDĐ) cần lưu ý.


Như vậy, khi Nghị định 123 có liệu lực thì Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19-11-2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; Điều 1 Nghị định số 04/2022/NĐ-CP ngày 6-1-2022 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tài nguyên nước và khoáng sản; khí tượng thủy văn; đo đạc và bản đồ sẽ hết hiệu lực.

Xử phạt hành vi không đăng ký biến động

 
Tại khoản 3, Điều 133 Luật Đất đai năm 2024 có quy định, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày có biến động về quyền SDĐ thì người SDĐ, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được phép đổi tên; cũng như được thay đổi quyền SDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất do chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi mô hình tổ chức hoặc sự thỏa thuận của các thành viên hộ gia đình hoặc của vợ và chồng hoặc của nhóm người SDĐ chung, nhóm chủ sở hữu tài sản chung gắn liền với đất... Người SDĐ phải đăng ký biến động tại cơ quan có thẩm quyền.

Còn với trường hợp thi hành án thì thời hạn đăng ký biến động đất được tính từ ngày bàn giao tài sản thi hành án, tài sản bán đấu giá; trường hợp thừa kế quyền SDĐ thì thời hạn đăng ký biến động đất được tính từ ngày phân chia xong quyền SDĐ là di sản thừa kế theo quy định của pháp luật về dân sự hoặc kể từ ngày bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật.

Luật gia Vòng Khiềng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật (Hội Luật gia tỉnh), cho hay tại Điều 16 Nghị định 123 quy định, phạt từ 1-2 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện đăng ký đất đai lần đầu đối với trường hợp: thửa đất đang sử dụng mà chưa đăng ký; thửa đất được Nhà nước giao, cho thuê để sử dụng; thửa đất được giao để quản lý mà chưa đăng ký.

 
Nghị định 123 cũng quy định, phạt từ 2-3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện đăng ký biến động đất đai đối với các trường hợp: người SDĐ, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền SDĐ, tài sản gắn liền với đất; góp vốn bằng quyền SDĐ, tài sản gắn liền với đất; cho thuê, cho thuê lại quyền SDĐ trong dự án xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng; chuyển nhượng dự án có SDĐ. Thay đổi quyền SDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất do chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi mô hình tổ chức hoặc sự thỏa thuận của các thành viên hộ gia đình hoặc của vợ và chồng hoặc của nhóm người SDĐ chung, nhóm chủ sở hữu tài sản chung gắn liền với đất...

 
Bảo vệ người SDĐ hợp pháp

Hành vi lấn đất, chiếm đất, hủy hoại đất là hành vi thường gặp trong thực tế và đã bị Luật Đất đai năm 2024 nghiêm cấm, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người có quyền SDĐ. Bởi các hành vi này không chỉ gây khó khăn cho người có quyền SDĐ bị người khác xâm phạm, mà còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự, dân sinh, đoàn kết cộng đồng.

 
Tại khoản 9, Điều 3 Luật Đất đai năm 2024 quy định, chiếm đất là việc SDĐ do Nhà nước đã quản lý mà chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc SDĐ của người SDĐ hợp pháp khác mà chưa được người đó cho phép.

 
Theo Điều 3 Luật Đất đai năm 2024, hủy hoại đất là hành vi làm biến dạng địa hình, làm suy giảm chất lượng đất, gây ô nhiễm đất mà làm mất hoặc giảm khả năng SDĐ theo mục đích đã được xác định.

 
Lấn đất là việc người SDĐ chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.

Ngoài ra, khoản 1, Điều 14 Nghị định 123 chế tài đối với hành vi hủy hoại đất như sau: phạt từ 2-100 triệu đồng đối với hành vi làm suy giảm chất lượng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây: làm mất hoặc giảm độ dày tầng đất đang canh tác; làm thay đổi lớp mặt của đất sản xuất nông nghiệp bằng các loại vật liệu, chất thải hoặc đất lẫn cát, sỏi, đá hay loại đất có thành phần khác với loại đất đang sử dụng; gây bạc màu, gây xói mòn, rửa trôi đất nông nghiệp mà dẫn đến làm mất hoặc giảm khả năng SDĐ đã được xác định…