(CTT-Đồng Nai) - Bệnh đái tháo đường (tiểu đường) là bệnh rối loạn chuyển hóa, có đặc điểm tăng đường huyết mạn tính do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin, hoặc cả hai. Đây là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến trên toàn cầu.

Số bệnh nhân ngày càng tăng

Theo Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế, năm 2019 toàn thế giới có 463 triệu người trong độ tuổi 20-79 bị bệnh đái tháo đường (ĐTĐ). Điều này có nghĩa là cứ 11 người trưởng thành thì có 1 người bị ĐTĐ. Các cơ quan chức năng dự kiến, vào năm 2030 sẽ có 578 triệu người bị ĐTĐ.

Bệnh ĐTĐ được phân thành 4 loại chính: ĐTĐ tuýp 1 (do phá hủy tế bào beta tụy, dẫn đến thiếu insulin tuyệt đối); ĐTĐ tuýp 2 (do giảm chức năng của tế bào beta tụy tiến triển trên nền tảng đề kháng insulin); ĐTĐ thai kỳ; các loại ĐTĐ khác. Trong 4 tuýp ĐTĐ thì ĐTĐ tuýp 2 chiếm 90-95%.

Bệnh ĐTĐ gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tim mạch, mù lòa, suy thận và cắt cụt chi.

Hiện nay, cùng với việc tăng sử dụng thực phẩm không thích hợp, ít hoặc không hoạt động thể lực ở trẻ em, bệnh ĐTĐ tuýp 2 đang có xu hướng tăng ở cả trẻ em, trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Tuy nhiên, có tới 70% trường hợp ĐTĐ túyp 2 có thể dự phòng hoặc làm chậm xuất hiện bệnh bằng tuân thủ lối sống lành mạnh (dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục…).

Nhận biết nguy cơ của chính mình để ứng phó

Một số yếu tố nguy cơ kết hợp gây bệnh ĐTĐ túyp 2 gồm:
Thừa cân, béo phì: đây là nguy cơ số 1 của ĐTĐ tuýp 2. Trẻ em thừa cân cũng có nguy cơ bị ĐTĐ tuýp 2 nhiều hơn trẻ bình thường gấp 3 lần.

Lối sống ít vận động: khi cơ thể vận động, lượng đường trong máu sẽ giảm, do đó lối sống ít vận động có nguy cơ làm tăng đường huyết. Tăng cường vận động, tập thể dục là cách phòng tránh bệnh ĐTĐ túyp 2 hiệu quả.

Có những thói quen không lành mạnh: như chế độ ăn uống không lành mạnh, nghỉ ngơi không hợp lý,…

Tiền sử gia đình: những người có người thân trong gia đình bị ĐTĐ túyp 2 thì chính họ cũng có nguy cơ cao hơn bị bệnh này.

Tuổi cao: người trên 45 tuổi nguy cơ mắc bệnh tiểu đường túyp 2 cao hơn người trẻ.
Cao huyết áp, cholesterol cao và bệnh tim: những bệnh này làm ảnh hưởng đến mạch máu, không chỉ làm tăng nguy cơ ĐTĐ túyp 2 mà còn nhiều bệnh khác.

Tiền sử mắc ĐTĐ thai kỳ hoặc có buồng trứng đa nang.

Rối loạn dung nạp glucose (IGT): là tình trạng đường huyết cao hơn bình thường, nhưng dưới ngưỡng chẩn đoán đái tháo đường.

Đối với những người có nguy cơ mắc bệnh ĐTĐ túyp 2, việc nhận biết rõ nguy cơ của mình là rất quan trọng để phòng ngừa, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời tránh để các biến chứng, hậu quả đáng tiếc xảy ra. Do đó, khi nhận thấy mình có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào ở trên, người dân cần đến ngay cơ sở y tế để khám, làm xét nghiệm để tầm soát, phát hiện ĐTĐ hoặc tiền ĐTĐ kể cả khi không có triệu chứng, biểu hiện lâm sàng.