Nghề giáo được xem là “nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý”. Sự tôn vinh đó phần nào cho thấy kỳ vọng lớn lao của xã hội dành cho nghề giáo. Đặc biệt, trong giai đoạn đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục, đào tạo hiện nay, trách nhiệm đặt lên vai mỗi người thầy lại càng cao.
Xã hội không chỉ kỳ vọng các thầy cô giáo đào tạo nên những học sinh có tri thức mà còn phải có đầy đủ năng lực, phẩm chất, kỹ năng để có thể hòa nhập cùng thế giới. Cùng với vinh quang của nghề nghiệp, các thầy cô giáo đang phải gánh những áp lực không nhỏ. Nếu không có lòng yêu nghề, trách nhiệm với thế hệ trẻ, với tương lai của đất nước… thì các thầy cô khó có thể vượt qua được thử thách này.
Những áp lực vô hình
Trong những ngày này, toàn xã hội đều hướng về các nhà giáo với tấm lòng tri ân, với truyền thống “tôn sư trọng đạo” của dân tộc. Cô Nguyễn Thị Thu Hà, giáo viên Trường THPT chuyên Lương Thế Vinh không khỏi vui sướng và tự hào khi đã trở thành một nhà giáo, hạnh phúc vì đã có 10 năm đứng trên bục giảng của ngôi trường chuyên để truyền dạy kiến thức cho học trò. Hạnh phúc đó càng nhân lên vì mái trường này cũng là nơi mà cô Hà đã từng học tập…
Tuy vậy, khi chia sẻ về chuyện nghề, cô Hà không khỏi “tâm tư”. Cô cho biết: “Trước những yêu cầu đổi mới giáo dục, nhiệm vụ của chúng tôi hiện nay rất quan trọng và áp lực. Áp lực đầu tiên là về kết quả học tập của học sinh. Đây là áp lực cụ thể mà ai cũng thấy được. Ngoài ra, giáo viên chúng tôi đang phải gánh trên vai một áp lực vô hình cực kỳ lớn. Đó chính là sự kỳ vọng của những bậc phụ huynh, đặc biệt là sự kỳ vọng của toàn xã hội. Tất cả đều mong muốn chúng tôi không chỉ tạo ra những học sinh có tri thức mà còn phải có năng lực, phẩm chất, có kỹ năng đáp ứng yêu cầu trở thành một công dân hiện đại nhưng cũng phải biết hướng về truyền thống dân tộc. Đó là một nhiệm vụ vô cùng quang vinh nhưng rất áp lực”.
Tình cảm, sự tin yêu của học sinh cũng là động lực để mỗi giáo viên ngày một hoàn thiện mình hơn. Trong ảnh: Giáo viên Trường tiểu học Xuân Đường, huyện Cẩm Mỹ trong giờ Tiếng Việt.
Đồng tình với quan điểm của cô Hà, một giáo viên đang dạy THCS tại TP. Biên Hòa thậm chí cho rằng, sự kỳ vọng mà phụ huynh, xã hội đặt vào giáo viên, ngành Giáo dục quá lớn, đến mức không công bằng với giáo viên. “Giáo viên chúng tôi bị “soi” nhiều quá. Chuyện gì không hay, không tốt mà học sinh gây ra cũng đổ lỗi cho giáo viên, cho nhà trường hết. Đơn cử một chuyện rất nhỏ, chẳng hạn, ở trường giáo viên chúng tôi đều căn dặn học sinh khi ngồi trên xe gắn máy, xe đạp điện nhớ phải đội mũ bảo hiểm nhưng cũng có em cá biệt không nghe lời. Có người thấy thế vội đổ ngay cho nhà trường là không chịu giáo dục học sinh”, cô nói.
Chia sẻ về niềm vui của ngày Nhà giáo Việt Nam nhưng quản lý một trường tiểu học trên địa bàn TP. Biên Hòa không dấu nổi giọng trầm buồn. Cô tâm sự: “Có rất nhiều giáo viên nhiệt huyết với nghề nhưng vì áp lực xã hội quá lớn khiến cho các thầy cô trở nên rụt rè, thậm chí không dám làm những điều mình mong muốn. Khi đi dạy phải luôn thận trọng, chỉ sợ lỡ la rầy, trách phạt học sinh rồi bị phụ huynh phản ứng. Bản thân là cán bộ quản lý, tôi phải luôn nhắc nhở giáo viên phải chú ý, giữ chuẩn mực từ lời ăn tiếng nói đến đi đứng, hành động… Nếu xã hội “nhìn” thoáng hơn cho giáo viên, chắc sẽ nhiều thầy cô dám mạnh dạn “xông pha” hơn trong phong trào đổi mới giáo dục hiện nay”.
Cần công bằng hơn với nghề giáo
Không chỉ truyền dạy kiến thức, kỹ năng, trong việc hình thành nhân cách của học sinh, ngoài cha mẹ, người thân trong gia đình thì thầy cô đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Bản thân những tài năng lớn, những nhân cách lớn đều chịu ảnh hưởng từ tài năng và nhân cách của người thầy mà họ theo học. Nói như vậy để thấy sự kỳ vọng của xã hội vào các thầy giáo, cô giáo cũng là điều dễ hiểu.
“Chúng tôi hiểu rằng, chính vì xã hội kỳ vọng và đề cao vai trò của người thầy nên sẽ dễ bị hụt hẫng khi có có bất cứ điều tiếng không hay nào về các đồng nghiệp của chúng tôi. Trong ngày mà cả xã hội tôn vinh nghề giáo, chúng tôi chỉ có một mong muốn. Đó là xã hội cần có cái nhìn đa chiều, khách quan và bao dung hơn về nghề dạy học. Chúng ta nên thấy rằng, người thầy trước tiên cũng là một con người, cũng khó tránh khỏi những điều lầm lẫn trong sự nghiệp của họ và nếu có, thì đây không phải không phải là số đông để làm đại diện cho nền giáo dục. Vì vậy, nếu dựa vào một số sai sót để đánh giá nền giáo dục thì chưa được khách quan, công bằng”, cô Nguyễn Thị Thu Hà tâm sự.
Cô Cao Thị Xuyến, Hiệu trưởng Trường THPT Sông Ray (huyện Cẩm Mỹ) chia sẻ: “Hiểu được sự mong mỏi, tin tưởng của xã hội dành cho các nhà giáo, đồng nghiệp chúng tôi luôn cố gắng ngày càng nhiều hơn trong việc rèn luyện, nâng cao tay nghề, nâng cao phẩm chất đạo đức của bản thân. Chúng tôi cũng biết rằng, hình ảnh của thầy cô giáo trong mắt học trò luôn có tác động rất mạnh mẽ. Chính tình cảm, sự tin yêu của học sinh cũng là động lực để mỗi giáo viên ngày một hoàn thiện mình hơn”.
Mỗi người giáo viên đến với nghề đều mang trong mình một bầu nhiệt huyết, tình yêu thương dành cho thế hệ trẻ. Đó cũng chính là động lực lớn để các thầy cô vượt qua mọi khó khăn trong công việc và cuộc sống, tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ “trồng người” cao cả mà cả xã hội giao phó. Tuy vậy, để đào tạo được lớp người mới có đầy đủ trí tuệ, kỹ năng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thời kỳ hội nhập thì cần phải có sự chung tay của gia đình và xã hội. Sự cảm thông, chia sẻ của phụ huynh, xã hội cũng sẽ giúp các thầy, cô giáo giảm bớt đi gánh nặng về mặt tâm lý để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của người thầy.
Hải Yến
