Giá heo hơi liên tục giảm sau vụ việc cơ quan chức năng phát hiện hàng ngàn con heo chờ giết mổ bị tiêm thuốc an thần tại lò mổ Xuyên Á (TP. Hồ Chí Minh) khiến người chăn nuôi ở Đồng Nai lại tiếp tục chịu “vạ lây”. Đáng nói, phần lớn lượng heo của Đồng Nai đưa về tiêu thụ tại TP. Hồ Chí Minh đã được đeo vòng nhận diện để truy xuất nguồn gốc, thế nhưng chiếc vòng này cũng không giúp cho người chăn nuôi thoát khỏi thảm cảnh “rớt giá” dù họ phải tốn thêm chi phí.
Chịu vạ lây
Những ngày này, ông Đào Văn Thuận, ấp Võ Dõng 1, xã Gia Kiệm (huyện Thống Nhất) vẫn đang phải “cắn răng” nuôi cố đàn heo 200 con dù đã đến tuổi xuất chuồng. Việc “kìm” heo nuôi tiếp thay vì bán khiến ông Thuận phải tốn thêm vài triệu đồng mỗi ngày cho chi phí thức ăn. “Dù tốn cũng phải nuôi tiếp thôi, chứ bán giờ thì lỗ nặng”, ông Thuận buồn rầu nói.
Theo ông Thuận, trong khoảng 10 ngày trở lại đây, sau khi có thông tin heo bị tiêm thuốc an thần tại TP. Hồ Chí Minh, giá heo hơi trên địa bàn liên tục giảm. Theo đó, nếu như tháng trước, giá heo còn ở mức 30.000 - 32.000 đồng/kg thì nay chỉ còn 24.000 - 26.000 đồng/kg. Với giá bán này, mỗi con heo bán ra, người nuôi đang lỗ từ 700.000 đến 1 triệu đồng. “Việc tiêm thuốc an thần cho heo, chúng tôi không làm, thế nhưng hậu quả thì chúng tôi đang phải gánh chịu”, ông Thuận nói.
Việc đeo vòng nhận diện hiện mới chỉ giúp truy xuất được nguồn gốc nhưng chưa thể giúp xác định được chất lượng thịt heo.
Nhiều người chăn nuôi ở huyện Thống Nhất cũng bức xúc cho rằng, việc phát hiện heo bị tiêm thuốc an thần tại một lò mổ ở TP. Hồ Chí Minh khiến người tiêu dùng e dè và giảm lượng tiêu thụ thịt heo khiến giá heo hơi giảm mạnh. Điều này khiến người chăn nuôi heo hiện gặp rất nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh phần lớn họ vẫn còn đang kiệt quệ sau quãng thời gian hơn 1 năm liên tục lỗ vì giá giảm thấp. “Cứ đà này thì người nuôi heo phá sản hết. Sau thời gian dài giá heo xuống thấp vì không tiêu thụ được, giờ giá mới hồi phục được 1 - 2 tháng thì lại gặp vụ thuốc an thần. Mà chúng tôi có làm đâu mà vẫn phải chịu trận”, ông Trần Quang Trung, một chủ trại heo tại xã Gia Tân 3 (huyện Thống Nhất) bức xúc nói.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, việc heo bị phát hiện tiêm thuốc an thần trước khi đưa vào giết mổ tại lò mổ Xuyên Á, lò mổ lớn nhất của TP. Hồ Chí Minh là nguyên nhân chính khiến giá heo hơi trên địa bàn tỉnh liên tục giảm những ngày qua. Bởi, TP. Hồ Chí Minh là thị trường tiêu thụ chính của heo Đồng Nai với gần 6.000 con mỗi ngày (chiếm khoảng 60% lượng heo xuất bán mỗi ngày của Đồng Nai). Chính vì vậy, khi người tiêu dùng tại đây hạn chế sử dụng thịt heo thì heo Đồng Nai cũng gặp khó về đầu ra.
Ngoài ra, việc lò mổ Xuyên Á bị ngưng hoạt động cũng khiến việc giết mổ heo của các thương lái gặp nhiều khó khăn. Từ đó, các thương lái cũng giảm lượng heo thu mua của người chăn nuôi. “Tiểu thương buôn bán tại các chợ đầu mối tại TP. Hồ Chí Minh vẫn chỉ chuộng thịt nóng. Vì vậy, chúng tôi luôn chọn các lò giết mổ gần chợ đầu mối để mổ mới có thể nhanh chóng đưa thịt vào chợ. Do nhiều lò mổ gần chợ bị ngưng hoạt động thì phải mổ ở những lò xa hơn, thịt vào chợ bị tiểu thương chê nên chúng tôi cũng phải giảm lượng heo mua của người nuôi”, bà Vũ Thị Thu Thủy, một thương lái mua heo tại huyện Thống Nhất cho hay.
Vòng nhận diện không giúp xác định chất lượng thịt
Trước đó, sau một thời gian thử nghiệm, từ ngày 1-9, TP. Hồ Chí Minh đã chính thức thực hiện việc truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm thịt heo nhập vào thị trường này theo đề án nhận diện và truy xuất nguồn gốc của Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh. Theo đó, các sản phẩm thịt heo nếu muốn đưa vào thị trường TP. Hồ Chí Minh để tiêu thụ bắt buộc phải tham gia thực hiện chương trình này. Việc truy xuất nguồn gốc thịt heo được thực hiện thông qua việc đeo vòng nhận diện đối với heo xuất chuồng. Thông qua thông tin được kích hoạt trên vòng nhận diện, các cơ quan chức năng, người tiêu dùng có thể truy xuất được nguồn gốc của sản phẩm thịt heo mà mình mua.
Theo Chi cục Chăn nuôi - thú y, Đồng Nai là một trong những địa phương đã phối hợp chặt chẽ với TP. Hồ Chí Minh để thực hiện việc truy xuất nguồn gốc thịt heo. Theo đó, có đến 80% lượng heo Đồng Nai nhập vào thị trường này đã được đeo vòng nhận diện. “Trong số heo đeo vòng nhận diện thì có đến 90% được kích hoạt thông tin, 10% không được kích hoạt chủ yếu do vòng bị lỗi hoặc chủ trại không thực hiện đeo cho toàn bộ heo nên lực lượng thú y không thể kích hoạt”, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - thú y Trần Văn Quang cho biết.
Theo đại diện Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, việc tham gia đề án nhận diện và truy xuất ngoài việc giúp người tiêu dùng được sử dụng các sản phẩm rõ ràng nguồn gốc, đảm bảo chất lượng thì người chăn nuôi cũng sẽ xây dựng được thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm.
Tuy nhiên, theo nhiều người chăn nuôi, đến nay, khi vụ việc heo bị tiêm thuốc an thần xảy ra, chiếc vòng này vẫn không giúp họ tránh được vòng xoáy “giảm giá” của con heo nói chung. “Giờ người tiêu dùng lo ngại nên ít sử dụng thịt heo. Lẽ ra, heo đeo vòng phải được giá vì khi có vòng thì truy xuất được nguồn gốc, người mua an tâm hơn. Tuy nhiên, trên thực tế giờ heo đeo vòng cũng như không đeo, đều rớt giá cả, trong khi chúng tôi lại phải tốn thêm 6.000 đồng cho mỗi con heo để mua vòng”, ông Đào Hữu Thuận nói.
Theo lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi - thú y Đồng Nai, việc giá heo hơi giảm do người tiêu dùng hạn chế sử dụng vì lo lắng đó là quy luật của thị trường. Đối với vấn đề vòng nhận diện chưa thể giúp sản phẩm thịt heo của Đồng Nai tạo được niềm tin với người tiêu dùng là một thực tế cho thấy đề án nhận diện và truy xuất nguồn gốc chưa thực sự hoàn thiện. Theo ông Quang, hiện việc đeo vòng nhận diện chỉ mới giúp thực hiện được khâu truy xuất nguồn gốc để có thể giám sát, xử lý các vấn đề phát sinh từ trại nuôi. Trong khi đó, việc phân biệt chất lượng thịt, thịt nào có chất tạo nạc, thịt nào bị tiêm thuốc an thần hay các chất kháng sinh khác thì chiếc vòng nhận diện chưa thực hiện được. “Để đề án hoàn chỉnh, giúp người tiêu dùng an tâm, giúp người chăn nuôi tạo được thương hiệu thì các cơ quan chức năng của TP. Hồ Chí Minh cần phải tăng cường công tác lấy mẫu kiểm tra. Khi phát hiện có vi phạm thì dựa vào thông tin kích hoạt từ vòng nhận diện để truy nguồn gốc để xử lý. Như vậy đề án mới thực sự hoàn chỉnh”, ông Quang kiến nghị.
Hiệp hội Chăn nuôi sẽ phân phối vòng nhận diện cho người chăn nuôi
Theo ông Trần Văn Quang, vừa qua, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh và Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn Đồng Nai cũng đã có buổi làm việc về cách thức phân phối vòng nhân diện cho người chăn nuôi. Theo đó, 2 bên đã thống nhất đi đến quyết định sẽ giao cho Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai thực hiện việc phân phối vòng đến người chăn nuôi.
Phạm Tùng