TTĐT - Sáng ngày 23-9, Diễn đàn kinh tế hợp tác, hợp tác xã (HTX) năm 2022, do Bộ Kế hoạch và đầu tư (KH&ĐT) phối hợp với Văn phòng Chính phủ tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 63 tỉnh, thành phố, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì diễn đàn. Tham dự diễn đàn còn có Phó thủ tướng Lê Minh Khái, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức kinh tế, chuyên gia, nhà khoa học. Tại điểm cầu Đồng Nai, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức và đại diện một số sở, ngành tham dự.
Theo Liên minh HTX Việt Nam, các HTX trên cả nước đang hoạt động đa dạng trong lĩnh vực nông nghiệp, phi nông nghiệp và tín dụng; nhiều HTX tiếp cận chuyển đổi theo mô hình HTX kiểu mới, linh hoạt, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, thích ứng với nhu cầu thị trường.

Hiện cả nước có 28.237 HTX, trong đó, 18.785 HTX nông nghiệp, 9.452 HTX phi nông nghiệp (2.255 HTX công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, 2.293 HTX thương mại-dịch vụ, 1.582 HTX vận tải, 905 HTX xây dựng, 542 HTX môi trường, 1.181 quỹ tín dụng nhân dân và 694 HTX khác). Cả nước có 130.760 tổ hợp tác, 120 liên hiệp HTX trong lĩnh vực nông nghiệp và phi nông nghiệp.

Hầu hết các HTX, liên hiệp HTX thành lập mới từ sau Luật HTX năm 2012 đều xây dựng phương án sản xuất kinh doanh cụ thể, nhiều HTX chủ động tiếp cận nhu cầu thị trường, đổi mới cơ sở vật chất nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng sản xuất (nhà xưởng và máy móc từng bước hiện đại, ứng dụng các phần mềm tin học trong quản lý, điều hành, một số chuyển đổi số mạnh mẽ...).

Theo kết quả khảo sát, 83,5% HTX đánh giá việc chuyển đổi số là cần thiết; 18,9% HTX đã có kế hoạch với lộ trình thực hiện cụ thể; 68% HTX có sử dụng ít nhất một trong các phương thức giới thiệu và bán sản phẩm trực tuyến.

Nhiều HTX nông nghiệp, đặc biệt là các HTX nông nghiệp có giám đốc và nguồn nhân lực trẻ, năng động, khởi nghiệp bước đầu thành công qua mô hình HTX mạnh dạn, chủ động, tiếp cận, đầu tư, kết nối sản xuất, tiêu thụ với các HTX cùng loại hình hoặc khác loại hình theo chiều hướng tăng ứng dụng chuyển đổi số, thích ứng đặc biệt trong và sau dịch bệnh COVID-19.

Bên cạnh kết quả đạt được, chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, HTX còn nhiều tồn tại, thách thức. Có hơn 1.700 HTX ứng dụng công nghệ nhưng chỉ có 240 HTX sử dụng phần mềm quản lý và sản xuất thông minh, chiếm tỷ trọng rất thấp trong 28 ngàn HTX. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số ở khu vực kinh tế hợp tác, HTX còn nhỏ lẻ mới tập trung ở một số khâu như quản lý HTX, sản xuất (công nghệ tưới tiêu, chế biến...), truy xuất nguồn gốc (dán tem, mã QR…), thương mại điện tử…

Bên cạnh đó, nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số cho khu vực kinh tế hợp tác, HTX nói riêng chưa thật sự sâu. Hoạt động chuyển đổi số ở một số nơi còn mang nặng tính hình thức, chưa xác định chuyển đổi số là nhân tố quan trọng quyết định sự thành công hoặc kém hiệu quả của mô hình kinh tế này.

Chất lượng nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số còn hạn chế. Số lượng cán bộ quản lý HTX có trình độ sơ cấp, trung cấp chiếm khoảng 46,6%; trình độ cao đẳng, đại học chỉ chiếm 22%; còn tới trên 31% cán bộ quản lý HTX chưa được đào tạo qua các trường lớp giáo dục nghề nghiệp.

 
Hệ thống công nghệ thông tin và hạ tầng số chưa đồng bộ, chưa đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số, gây khó khăn rất lớn cho việc kết nối liên thông giữa các HTX, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước. Nguồn lực tài chính, đầu tư cho khu vực kinh tế tập thể, HTX còn hạn chế, trong đó có đầu tư cho chuyển đổi số.

Phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan của sự phát triển và được xác định là yêu cầu bắt buộc. Đối với khu vực kinh tế HTX, Thủ tướng đề nghị thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục coi chuyển đổi số là công việc thường xuyên, phải đẩy mạnh chuyển đổi số một cách nhanh chóng, hiệu quả và thực chất. Theo đó, cần khẩn trương, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ chiến lược Quốc gia phát triển chuyển đổi số. Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành HTX liên thông với các chuyên ngành khác để chia sẻ, kết nối thông tin thị trường, xu thế phát triển, có tầm nhìn dài hạn để kinh tế tập thể phát triển nhanh, bền vững. Tăng cường đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ HTX; đẩy mạnh truyền thông chính sách; vận dụng các nguồn lực để đầu tư cho kinh tế hợp tác, HTX...

“Phải thay đổi nhận thức, tư duy về chuyển đổi số trong hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế hợp tác, HTX trong bối cảnh nền kinh tế số, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm và nhân tố cốt lõi gắn với đổi mới quản lý và phương thức hoạt động của mô hình kinh tế này” – Thủ tướng nhấn mạnh.