Trong thời gian qua, trên
địa bàn cả nước, trong đó có Đồng Nai xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm, cũng
như nhiều vụ thực phẩm bẩn bị phát hiện, cho thấy an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP)
vẫn còn là vấn đề lo lắng của cơ quan chức năng và người dân.
Cơ quan chức năng kiểm tra một lò giết mổ không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm ở Biên Hòa)
Nhiều ý kiến cho rằng, vấn đề đảm bảo ATVSTP cần phải được quan tâm, chú trọng
hơn nữa, nhất là trong cao điểm thực hiện tháng Tháng Hành động vì an toàn thực
phẩm năm 2021 diễn ra từ ngày 15-4 đến 15-5.
* Nguy cơ còn bỏ ngỏ
Một số người dân ngụ tại TP.Biên Hòa cho biết, tại một số chợ tạm, chợ tự
phát, đặc biệt là những chợ ở khu vực có đông công nhân lao động nguy cơ mất
ATVSTP rất cao do điều kiện bảo quản thực phẩm chưa đảm bảo; công tác quản lý
nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa chưa được chú trọng.
Chị Huỳnh Thị Nhi, công nhân của Công ty TNHH Pouchen Việt Nam (P.Hóa An,
TP.Biên Hòa) cho hay, tại 2 chợ tự phát ở cổng trước và cổng sau của công ty
này, nhiều điểm bán thực phẩm tươi sống như thịt, cá, tôm đặt trên những tấm bạt
trải dưới nền đất đầy bụi bặm, ruồi nhặng nhiều. Dù biết những loại thực phẩm
này không bảo đảm an toàn nhưng do giá rẻ và tiện nên nhiều người lao động vẫn
chọn mua thực phẩm tại đây. Chỉ cần bước ra khỏi cổng công ty là có thể chọn
mua thực phẩm, không phải vào chợ, gửi xe mất thời gian.
Tương tự, chị Lưu Thị Hương (ngụ P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) phản ảnh, ở một
số chợ tạm ven đường Bùi Văn Hòa, tình trạng thực phẩm được bày bán cũng không
đảm bảo an toàn. Một số thực phẩm chế biến sẵn như: xúc xích, pate, chà bông,
cá viên... được đóng gói nhưng không rõ nguồn gốc, không ghi ngày sản xuất, hạn
sử dụng rất phổ biến.
Không chỉ lo lắng nguồn thực phẩm ở những chợ tạm, chợ tự phát, nhiều người
tiêu dùng còn bất an khi trong thời gian qua, lực lượng chức năng của tỉnh phát
hiện nhiều vụ vi phạm liên quan đến chất lượng thực phẩm. Cụ thể như, vụ một điểm
thu mua nông sản tại xã Bàu Hàm (H.Trảng Bom) bị phát hiện sử dụng hóa chất để
bảo quản chuối vào tháng 1-2021; vụ cả tấn thịt gà đã hết hạn sử dụng khá lâu,
thịt đã chuyển màu, bốc mùi hôi thối đang được một chủ cơ sở bán thực phẩm tại
TT.Long Thành (H.Long Thành) đưa đến các tiệm cơm trên địa bàn 2 huyện Long
Thành và Nhơn Trạch vào tháng 7-2020…
Chị Trần Thị Ngọc Hòa (ngụ P.Tân Phong, TP.Biên Hòa) bày tỏ, nếu những thực
phẩm “bẩn” này không được lực lượng chức năng phát hiện, rồi tuồn ra thị trường
tiêu thụ và người tiêu dùng sẽ lãnh đủ hậu quả, bên cạnh nguy cơ ngộ độc thực
phẩm còn có nguy cơ nhiễm hóa chất trong thực phẩm, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức
khỏe của người sử dụng; đồng thời là nguồn lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Bên cạnh lo lắng chất lượng thực phẩm ở các chợ, người tiêu dùng còn băn
khoăn về chất lượng thực phẩm khi mua online. Vì trên các “cửa hàng” thực phẩm
online luôn quảng cáo là thực phẩm sạch, thực phẩm đảm bảo an toàn hay “quà
quê”, “rau sạch vườn nhà” nhưng thực tế người tiêu dùng cũng không thể thẩm định
được các sản phẩm này có thực sự sạch hay không. Thậm chí, thời gian qua, không
ít sản phẩm không đảm bảo chất lượng vẫn được bày bán online, gây ngộ độc cho
nhiều người.
* Giám sát an toàn thực phẩm cần đi vào thực chất
Hiện nay, một vấn đề được nhiều người tiêu dùng đặt ra là, tại sao đã có Luật
ATVSTP năm 2020 và có tới 3 ngành là NN-PTNT, Công thương và Y tế cùng tham gia
quản lý; công tác kiểm tra, kiểm soát luôn được tăng cường, thế nhưng thực phẩm
bẩn vẫn cứ tồn tại? Phải chăng công tác kiểm tra chưa đi vào thực chất?
Về vấn đề này, Phó chi cục trưởng, Phụ trách Chi cục ATVSTP tỉnh (Sở Y tế)
Nguyễn Đình Minh cho biết, theo Luật ATVSTP năm 2020 có sự phối hợp, tham gia
giám sát, kiểm tra của 3 ngành nêu trên cũng đã góp phần làm tăng hiệu quả
trong công tác quản lý chất lượng ATVSTP trong quá trình từ nuôi trồng, sản xuất,
chế biến, bảo quản và phân phối đến tay người tiêu dùng; quản lý được một phần
nguy cơ đối với ngộ độc thực phẩm, cũng như phát hiện và từng bước loại bỏ những
nguy cơ mất ATVSTP.
Tuy nhiên, thực phẩm bẩn vẫn còn “đất sống”, theo ông Nguyễn Đình Minh là
do nhiều bất cập khác như: các quy định pháp luật còn chồng chéo; 3 ngành phối
hợp chưa chặt chẽ, thiếu phân định rõ trách nhiệm của từng ngành nên dễ
rơi vào tình trạng chồng lấn hoặc bỏ sót trách nhiệm; lực lượng chuyên ngành
còn mỏng, đặc biệt các thủ đoạn của những đối tượng sản xuất, chế biến thực phẩm
bẩn rất ngoan cố, vì lợi nhuận mà bất chấp. Thêm vào đó, sự tiếp tay của người
dân khi vẫn tiêu dùng thực phẩm không an toàn, khiến thực phẩm bẩn vẫn có cơ hội
tồn tại. Đây là những vấn đề được đặt ra trong công tác đảm bảo ATVSTP mà Chi cục
ATVSTP tỉnh và các ngành chức năng cần quan tâm, có giải pháp khắc phục trong
thời gian tới.
Chủ đề của Tháng Hành động vì an
toàn thực phẩm năm 2021 là Đảm bảo ATVSTP, phòng ngừa ngộ độc thực phẩm trong
tình hình bình thường mới.
Theo đó, các cơ quan chức năng sẽ đẩy mạnh công tác thanh, kiểm tra về ATVSTP
tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm; tăng cường giám sát, hậu kiểm tại
các địa phương trọng điểm. Kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về
ATVSTP. Qua đó nhằm giảm thiểu ngộ độc do tiêu dùng thực phẩm không an toàn, thực
phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng.
Lan Khuê