(CTT-Đồng Nai) - Mô hình trồng nấm mối đen đã xuất hiện ở Đồng Nai nhiều năm, nhưng chỉ xã Cẩm Đường (Long Thành) mới xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ hiệu quả với sự tham gia của cả doanh nghiệp và nông dân. Nhờ đó, mô hình này mang lại hiệu quả kinh tế cao, được nhân rộng và đặc biệt có tiềm năng lớn vào mùa lễ, Tết khi nhu cầu vượt cung.
Mô hình trồng đặc sản nấm mối đen tại xã Cẩm Đường, huyện Long Thành
Mô hình trồng đặc sản nấm mối đen tại xã Cẩm Đường, huyện Long Thành
Cách đây khoảng 8 năm, gia đình chị Trần Minh Tâm đã tiên phong thử nghiệm mô hình trồng nấm mối đen đặc sản tại xã Cẩm Đường. Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ ban đầu, gia đình chị đã phát triển thành Chi nhánh Công ty TNHH Thực phẩm công nghệ sinh học nấm Đất Việt, đầu tư sản xuất quy mô lớn. Doanh nghiệp này hiện tập trung vào sản xuất phôi giống nấm mối đen, cung cấp cho nhiều tỉnh thành trên cả nước. Đồng thời, công ty cũng đầu tư các nhà trồng nấm, cung cấp phôi, hỗ trợ kỹ thuật và cam kết bao tiêu sản phẩm cho các hộ trồng nấm nhỏ lẻ tại địa phương. Theo chị Trần Minh Tâm, Giám đốc chi nhánh, công ty đang cung ứng ra thị trường hàng tấn nấm mối đen mỗi năm. Sản phẩm của công ty đã đạt chứng nhận VietGAP và OCOP, thể hiện mục tiêu xây dựng thương hiệu nấm mối đen uy tín, chất lượng của địa phương trên thị trường.
Ông Trần Na Uy đã xây dựng một trong những cơ sở trồng nấm mối đen đặc sản quy mô lớn tại xã Cẩm Đường, minh chứng cho sự tự tin và quyết tâm của mình. Với 18 phòng trồng và khả năng sản xuất gần 100 ngàn phôi nấm mỗi năm, cơ sở của ông còn là đầu mối thu mua nấm từ các hộ nhỏ lẻ, đưa ra thị trường hàng chục tấn nấm mỗi năm. Tình hình thị trường hiện tại với nhu cầu vượt trội đang tạo động lực lớn cho những người trồng nấm như ông Uy. Nhớ lại khoảng 8 năm trước, ông Uy kể về việc bén duyên với mô hình này khi làm việc cho một doanh nghiệp sản xuất phôi nấm và hướng dẫn kỹ thuật cho người khác. Khi đã nắm vững kiến thức, ông mạnh dạn đầu tư trang trại riêng, khởi đầu khiêm tốn với 2 phòng và 9 ngàn phôi, để rồi phát triển thành cơ sở vững mạnh như ngày nay.
Mô hình sản xuất mới cho lợi nhuận cao
Mô hình trồng nấm mối đen được xem là một giải pháp nông nghiệp đô thị hiệu quả, ứng dụng công nghệ cao trên diện tích sản xuất nhỏ nhưng mang lại giá trị kinh tế lớn. Chỉ với khoảng 50 m2 đất, các hộ sản xuất nhỏ lẻ đã có thể đầu tư một nhà trồng nấm mối đen hiện đại. Theo ông Trần Na Uy, chi phí đầu tư ban đầu cho một nhà trồng nấm vào khoảng 150 triệu đồng, bao gồm hệ thống kệ, quạt mát, máy điều hòa phun sương điều khiển qua điện thoại thông minh và phôi nấm. Sau một tháng kể từ khi vào phôi, các phòng nấm sẽ bắt đầu cho thu hoạch, với tần suất hai đợt mỗi ngày (sáng và tối). Hiện tại, giá nấm mối đen tươi mà nông dân bán cho các đại lý thu mua dao động từ 170-200 ngàn đồng/kg. Với việc đầu tư chỉ từ hai phòng nuôi nấm, người trồng đã có thể đạt được thu nhập vượt trội so với mức lương của công nhân hiện nay.
Tuy kỹ thuật trồng nấm mối đen khó hơn hẳn so với trồng các loại nấm thông thường khác. Nhưng tại địa phương có các DN, cơ sở sản xuất quy mô lớn với dịch vụ tư vấn, chuyển giao quy trình trồng nấm mối đen, xây dựng chuỗi liên kết bao tiêu loại đặc sản này cho các hộ sản xuất nhỏ lẻ. Theo đó, mô hình này thu hút được nhiều hộ dân tại địa phương đầu tư. Ông Trần Na Uy không chỉ trồng nấm mà còn liên kết, hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm cho nhiều hộ khác tại địa phương. Cơ sở của ông tự đóng gói và cung cấp cho các mối sỉ, lẻ lớn. Nhờ chuỗi liên kết sản xuất này, giá nấm luôn ổn định, đảm bảo lợi nhuận tốt cho người trồng, tránh được biến động giá.
Từng là một công nhân, bà Nguyễn Thị Kim Thảo đã nắm bắt cơ hội khi mô hình trồng nấm mối đen phát triển mạnh tại địa phương. Bà quyết định đầu tư 2 phòng trồng nấm và nhanh chóng nhận thấy hiệu quả kinh tế vượt trội. Đến kỳ thu hoạch, mỗi ngày bà Thảo thu được trung bình hơn 20 kg nấm, mang về nguồn thu nhập tiền triệu. So với mức lương công nhân trước đây, thu nhập từ trồng nấm cao hơn hẳn, khiến bà Thảo quyết định nghỉ việc tại công ty để toàn tâm toàn ý với công việc mới này. Bà Thảo chia sẻ, một lợi thế lớn là địa phương có doanh nghiệp chuyên sản xuất và cung cấp phôi giống, cùng đội ngũ kỹ thuật tận tình hướng dẫn trực tiếp, giúp những người mới bắt đầu như bà không gặp nhiều trở ngại. Người trồng chỉ cần chú trọng đến sự tỉ mỉ trong chăm sóc và duy trì môi trường ổn định cho nấm phát triển. Các hộ sản xuất nhỏ lẻ như bà Thảo thường hợp tác với các cơ sở lớn tại địa phương và được bao tiêu sản phẩm với giá ổn định, nhờ đó hoàn toàn yên tâm về đầu ra.
Nấm mối đen chiếm được cảm tình của thị trường không chỉ nhờ hương vị hấp dẫn mà còn bởi uy tín là một loại thực phẩm sạch, một ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng hiện nay. Theo kinh nghiệm của những người trồng nấm tại xã Cẩm Đường, nấm mối đen hoàn toàn là thực phẩm sạch. Bí quyết nằm ở việc kiểm soát chặt chẽ mọi giai đoạn, từ chọn giống, xây dựng môi trường nuôi trồng đến quá trình chăm sóc, nhờ đó hạn chế tối đa nguy cơ dịch bệnh.
Hiện nay, một số đại lý thu mua nấm mối đen tại xã Cẩm Đường, huyện Long Thành đã đầu tư vào công nghệ sấy thăng hoa để chế biến nấm. Sản phẩm nấm mối đen sấy khô bằng công nghệ này đang được bán ra thị trường với giá khoảng 2,8 triệu đồng/kg. Ưu điểm của phương pháp sấy thăng hoa là giúp nấm giữ nguyên được hàm lượng dinh dưỡng và độ tươi ngon vốn có. Việc đầu tư vào chế biến nấm sấy khô góp phần quan trọng trong việc đảm bảo đầu ra ổn định và nâng cao giá trị cho đặc sản nấm mối đen của địa phương.